Socjopata – kto to i jakie ma cechy?

Jaka istnieje dla słowa socjopata definicja? Czy to osoba, która stwarza zagrożenie i należy się jej bać, czy to osoba, która nie lubi ludzi? Dowiedz się, jakie ma socjopata cechy charakterystyczne i właściwie, co to znaczy socjopata?

 

Jak rozpoznać socjopatę kiedy wtopi się w tłum? Być może socjopatą jest ktoś, kogo znasz, może ktoś bliski. Socjopata to osoba o zaburzonej wrażliwości społecznej. Nie oznacza to, że musi stwarzać zagrożenie, pod warunkiem, że umiemy się z nią odpowiednio obchodzić i nie dajemy sobą manipulować. Należy bardziej zgłębić temat, aby rozpoznać osobę, którą jest socjopata, kim jest.

Socjopata a psychopata – jakie są między nimi różnice?

Psychopatia i socjopatia to zaburzenia osobowości, które dotyczą sposobu zachowania się oraz zmian w strukturze charakteru. Nie należy mylić, kim jest socjopata a psychopata. Różnice leżą u progu przyczyn wykształcenia się dyssocjalnego charakteru. Psycholożka kliniczna Beata Liwowska wyjaśnia:

Socjopata to osoba, u której zaburzenia są konsekwencją nieprawidłowego procesu socjalizacji, czyli niewydolności rodziców, często obecnej przemocy w wychowaniu. Natomiast psychopatia jest konsekwencją zaburzonej biochemii mózgu, dysfunkcji płatów czołowych.

Trudno powiedzieć, kto jest gorszy – socjopata, czy psychopata, choć najczęściej to psychopaci uważani są za bardziej niebezpiecznych. To oni mogą przekraczać zasady moralne, np. czyimś kosztem osiągać własne cele, manipulować bez skrupułów. Podczas gdy socjopaci po prostu inaczej postrzegają zasady moralne. Na pierwszy rzut oka możemy nie dostrzec, czym różni się socjopata od psychopaty, dlatego specjalista może nam w tym pomóc.

 

Dowiedz się koniecznie: Chorzy czy źli? Jak działa psychopata i jak się przed nim uchronić

 

Jak zachowuje się socjopata – życie codzienne i praca

Socjopata w życiu codziennym to osoba, która zachowuje się tak, że trudno nawiązać z nią relację. Nie liczy się z wartościami i uczuciami drugiej osoby. Ma zaburzoną empatię i poczucie winy, kiedy kogoś skrzywdzi, np. niewłaściwym słowem lub zachowaniem. Lekceważy przyjęte zasady w danym środowisku. Trudno jej zawrzeć szczere relacje z innymi. Socjopata w pracy może być problematyczny w sytuacji współpracy. Może wykazywać nadmierną drażliwość oraz tendencję do gwałtownych zachowań. Czy socjopata może się zmienić? Psycholożka Beata Liwowska twierdzi, że:

W przypadku wszelkich zaburzeń osobowości jedyną formą leczenia jest psychoterapia. Jednak w wypadku osób socjopatycznych, ich krytycyzm względem siebie jest zaburzony i raczej nie dostrzegają swoich trudności w relacjach, bo winą za niepowodzenia skłonni są obarczyć drugą osobę.

Nie należy mylić socjopatii z fobią społeczną. W fobii osoba odczuwa lęk w różnych sytuacjach społecznych. W przypadku socjopatii to otoczenie odczuwa, że coś jest nie tak. Tutaj nie kwestią jest, czego boi się socjopata, to raczej inne osoby mogą odczuwać dyskomfort, kiedy zostały źle potraktowane przez zaburzoną nią lub niego, a nawet strach, jeśli osoba jest agresywna i zdolna do manipulacji.

Sprawdź też: Tylko nie panikuj! Fobia – jej rodzaje i objawy

 

Osoby z cechami socjopatycznymi bywają również bardzo inteligentne i urokliwe, potrafią się dostosować do otoczenia, jeśli jest to im na rękę.

Zdemaskowany socjopata może odbyć odpowiednie leczenie, co z pewnością ułatwi mu kontakt z innymi ludźmi, dlatego istotna jest odpowiednia reakcja z naszej strony.

Typy osobowości socjopatów – jakie mogą mieć cechy charakteru?

Socjopata ma cechy charakteru świadczące o jego dyssocjalnej osobowości. Występują w różnym nasileniu. Typy socjopatii łączą takie cechy jak:

• nieliczenie się z innymi osobami,
• ignorowanie zasad funkcjonowania w społeczeństwie,
• brak odczuwania lęku,
• skłonność do odczuwania nudy,
• wysoka potrzeba stymulacji,
• wyolbrzymione poczucie własnej wartości.

Wrażliwy socjopata jest bardziej czuły na bodźce z zewnątrz.
Narcystyczny socjopata to typ o zawyżonym poczuciu własnej wartości. Nie da sobie wmówić, że może nie mieć racji. Ignoruje uczucia innych osób. Narcyz socjopata stawia siebie w centrum. Możemy też wyróżnić dwa typy socjopatycznych osobowości: wysokofunkcjonujący socjopata oraz niskofunkcjonujący. Beata Liwowska wyjaśnia:

To co różni osoby wysokofunkcjonujące od niskofunkcjonujacych to inteligencja, urok osobisty, swoboda w kontaktach z innymi, manipulowanie innymi – te cechy pozwalają socjopatycznym osobom zajmować wysokie stanowiska w pracy. Natomiast osoby niskofuncjonujące to te, które wykazują skłonność do zachowań przestępczych z użyciem siły, pasożytniczy styl funkcjonowania.

Wysokofunkcjonujący socjopata jest inteligenty i ma urok osobisty, przez co trudno mu odmówić. Trzeba być czujnym, aby mu nie ulec. Jest bardziej ukryty ze swoją „toksycznością” niż niskofunkcjonujący socjopata.

Przeczytaj: Związek z narcyzem. Byłam taka szczęśliwa!

Socjopata w związku – czy może kochać?

Jak się ma kwestia: socjopata a zdrady? Socjopata odczuwa emocje w niższym stopniu, co nie pozwala na tworzenie związków opartych na głębokich uczuciach. Ma problem z wczuwaniem się w cudze emocje. Dba raczej o zaspokajanie własnych potrzeb niż cudzych. Czy socjopata może kochać? Beata Liwowska twierdzi, że:

Raczej tak, chociaż najczęściej są to uczucia związane z zauroczeniem inną osobą, krótką fascynacją, pobudzeniem organizmu i szybko przemijają.

Jeśli związek się zakończy, może różnie zareagować. Może zdarzyć się tak że, podczas gdy zastanawiamy się, co robi socjopata po rozstaniu, on nawet nie przejmie się sytuacją. Bywa, że nawet nie poświęci uwagi odchodzącemu partnerowi, bo już jest zafascynowany kimś innym. Jeśli nie będzie potrafił pogodzić się z rozstaniem, odrzucony socjopata może być niebezpieczny. Psycholożka mówi:

Czasem może zareagować agresją i niezgodą, jeśli uzna, że coś traci. Wtedy może być prześladujący i zdarza się, że w takiej sytuacji potrzebna jest pomoc służb chroniących.

Na forach możemy przeczytać historie osób, które zdradzają swoje problemy w związku z socjopatą. Autorki postów, często opisują swoich mężczyzn jako osoby, które nimi manipulują, są wulgarne i skłonne do przemocy. Socjopaci nie dostrzegają swojej winy, tylko obarczają nią swoje partnerki.
Socjopatką może być też przyjaciółka, której związki są nietrwałe i okazuje się niewrażliwa w sytuacjach, gdy zdrowy człowiek reaguje. Autorka posta ostrzega o kłamstwach socjopatów: „(…) Socjopaci to patologiczni kłamcy. Będą kłamać na każdy temat i odwracać kota ogonem jeśli zarzucisz im kłamstwo. Celem kłamstw jest manipulacja innymi, która jeśli się udaje, jest dla socjopaty źródłem satysfakcji” oraz radzi, aby zapoznać się z przeszłością socjopaty: „Dowiedz się ile możesz o ich przeszłych związkach od rodziny i znajomych. Tylko dlatego, że on/ona mówi ci, że jego/jej małżeństwo to była porażka, nie oznacza że musisz temu wierzyć. Socjopata pamięta rzeczy w ten sposób, żeby zawsze być w pozytywnym świetle.”

Związek z socjopatą nie jest łatwy szczególnie dla osoby wrażliwej, lękowej, nie potrafiącej stawiać granic. Socjopata taką osobę może bardzo zranić, kiedy nagle się nią znudzi i odejdzie. Wrażliwa osoba codziennie będzie się zastanawiać i martwić, czy socjopata wraca. Ale osoby, które też wykazują cechy psychopatyczne w takim związku mogą się odnaleźć i stworzyć pełen wzajemnej fascynacji przygód relację.

Socjopata w filmie – Sherlock Holmes

Czy wiesz, że Sherlock Holmes w serialu „Sherlock” jest właśnie socjopatą? Jako słynny detektyw doskonale radzi sobie z analizowaniem poszlak, które doprowadzają go do przestępców, ale Sherlock Holmes – socjopata do zrozumienia ludzkiej psychiki i ścieżek jakie poprzez emocje wybierają, pomaga mu przyjaciel John Watson. Sherlock Holmes to socjopata, który ma problem ze zrozumieniem uczuć drugiego człowieka, co oczywiście nie wskazuje na to, że jest złym charakterem. Niesie ogromną pomoc policji i ofiarom przestępstw, rozwiązując kryminalne zagadki. Inteligentny socjopata jest więc pozytywnym bohaterem.

Katarzyna Kromka

 

Artykuł napisany we współpracy z Beatą Liwowską

O ekspertce:

psycholożka kliniczna, certyfikowana psychoterapeutka, superwizorka w trakcie szkolenia, www.beataliwowska.pl

Korzystałam z for internetowych:
Gazeta.pl Forum,
ABC Zdrowie Forum
NetKobiety.pl