Self-care – droga do samoakceptacji i dobrego samopoczucia

Znaczenie self-care jest proste – są to wszelkie działania i rytuały, które mają na celu wybudować twój fundament dobrego samopoczucia. Dlaczego warto dbać o siebie? Bo wpływ naszego samopoczucia i wewnętrznej równowagi na codzienne funkcjonowanie został już niejednokrotnie potwierdzony. Czym jest self-care i jak zacząć je praktykować?

Self-care a samoakceptacja

Self-care to po polsku „samo-dbanie”. Ta nazwa mówi sama za siebie – chodzi tutaj o aktywności, które wpływają na nasze samopoczucie, a co za tym idzie, komfort życia. Samo hasło „self-care” jest jednym z najmodniejszych wynalazków XXI wieku i wydaje się, że powstało w odpowiedzi na coraz bardziej stresującą codzienność. Self-care to zarówno zdrowa dieta jak i nasze małe rytuały, które sprawiają, że zimne dni wydają się jakby cieplejsze, a deszczowe – mniej mokre. Każdy ma swoje, nie ma więc jednoznacznej definicji, która wskazywałaby, jakie aktywności się tutaj kwalifikują, a jakie nie. Podsumowując, self-care to świadome działanie na rzecz naszego dobrostanu fizycznego i psychicznego. Jednak poza kwestią, jak self-care wpływa na nasze samopoczucie, warto zadań sobie pytanie, co ma wspólnego z samoakceptacją. Samoakceptacja i dbanie o siebie to naczynia połączone.

Polecamy:

A ty? Wiesz, gdzie postawić granicę? – Pokolenie karierowiczek

Na pierwszym miejscu jestem ja

Pozornie nieistotne aktywności, które możemy podciągnąć pod self-care, często mają dużo ważniejszą funkcję niż poprawianie naszego samopoczucia. Regularne dbanie o siebie wysyła do naszej podświadomości sygnał: jestem ważna, moje potrzeby się liczą. Kiedy konsekwentnie stawiasz swoje ciało i umysł na pierwszym miejscu, budujesz z nim relację.

Zaczynasz traktować samą siebie z troską i szacunkiem, a dzięki temu podświadomie pracujesz nad swoim poczuciem wartości. Ale to nie wszystko – dbałość o samą siebie daje ci wgląd do twoich potrzeb i granic, które są bardzo istotnym elementem układanki pod tytułem „samopoczucie”.

Stawianie granic i komunikowanie potrzeb, najpierw samej sobie, a potem całemu światu, to duży krok do wolności emocjonalnej. Kolejnym takim krokiem, który możesz zrobić dzięki regularnemu praktykowaniu self-care, jest przeciwstawianie się samokrytyce. Ta umiejętność również rośnie na fundamencie szacunku do samej siebie. Przykładowo, zamiast na każdej przerwie w pracy myśleć „Powinnam być bardziej produktywna”, możesz nauczyć się myśleć „Zasługuję na odpoczynek, to mi pomoże w dalszej pracy”. Self-care a samoakceptacja nie różnią się więc tak bardzo, jak się wydawać może.

Rodzaje self-care

Poza tymi najprostszymi, które najczęściej przychodzą nam do głowy, jak zdrowa dieta, odpowiedni odpoczynek czy medytacja, istnieją inne – mniej domyślne rodzaje self-care. Dbanie o zdrowie psychiczne i fizyczne wymaga od nas stworzenia własnych rytuałów, w oparciu o wiedzę o nas samych. Warto sobie zadać pytania: Co sprawia mi przyjemność? Co mnie relaksuje? Co sprawia, że czuję się dobrze? Takim rytuałem może być czytanie książki w wannie, przy aromatycznych świecach. Ale może nim być także codzienny spacer z psem. Self-care dla ciała i umysłu daje przestrzeń do celebrowania takich małych momentów. A celebracja jest metodą na czerpanie radości, która konsekwentnie zasila twoją witalność. Jeśli dalej nie wiesz, jakie aktywności zaliczają się do self-care, poniżej znajdziesz krótką listę przykładów, wspierających różne aspekty życia.

Zobacz także:

Twórcze przerwy. Jak odpoczywać bez wyrzutów sumienia?

Self-care (rodzaje):

1. Self-care fizyczne

Dotyczy troski o ciało i zdrowie fizyczne.
• Regularne ćwiczenia (np. joga, bieganie, taniec).
• Zdrowe odżywianie – zbilansowana dieta dostosowana do potrzeb organizmu.
• Wysypianie się – dbanie o odpowiednią ilość i jakość snu.
• Wizyty kontrolne u lekarza, stomatologa czy fizjoterapeuty.
• Relaksujące kąpiele lub masaże.

2. Self-care emocjonalne

Skupia się na zarządzaniu emocjami i ich zrozumieniu.
• Pisanie dziennika, aby wyrazić swoje uczucia i przemyślenia.
• Rozmowa z zaufaną osobą o swoich emocjach.
• Płakanie, kiedy czujesz taką potrzebę – pozwolenie sobie na emocje.
• Unikanie toksycznych relacji, które obciążają emocjonalnie.
• Czytanie inspirujących książek lub oglądanie filmów, które poprawiają nastrój.

3. Self-care intelektualne

Polega na stymulowaniu umysłu i rozwijaniu swoich zainteresowań.
• Czytanie książek, słuchanie podcastów lub oglądanie dokumentów.
• Nauka nowych umiejętności lub języka obcego.
• Rozwiązywanie łamigłówek, sudoku lub granie w szachy.
• Uczestnictwo w warsztatach, kursach online lub offline.
• Prowadzenie rozmów na ciekawe, inspirujące tematy.

4. Self-care duchowe

Pomaga w znalezieniu wewnętrznego spokoju i połączenia z czymś większym.
• Medytacja lub praktykowanie mindfulness.
• Modlitwa, jeśli czujesz się związana z religią.
• Przebywanie na łonie natury – spacery, wędrówki, pikniki.
• Tworzenie codziennych rytuałów, które przynoszą ukojenie (np. zapalanie świec, picie herbaty w ciszy).
• Pisanie dziennika wdzięczności, by docenić codzienne chwile.

5. Self-care społeczno-relacyjne

Odnosi się do budowania zdrowych relacji z innymi.
• Spędzanie czasu z bliskimi – rodziną, przyjaciółmi lub partnerem.
• Wyznaczanie granic w relacjach, które nas obciążają.
• Dołączanie do grup wsparcia, klubów lub stowarzyszeń, by poczuć więź z innymi.
• Celebracja ważnych chwil z bliskimi (urodziny, rocznice).
• Nauka asertywności, by lepiej komunikować swoje potrzeby.

6. Self-care kreatywne

Rozwija pasje i pozwala wyrażać siebie artystycznie.
• Malowanie, rysowanie, pisanie wierszy lub prozy.
• Tworzenie muzyki lub granie na instrumentach.
• Gotowanie nowych potraw lub eksperymentowanie w kuchni.
• Rękodzieło, takie jak szydełkowanie, szycie czy robienie biżuterii.
• Robienie zdjęć lub tworzenie kolaży z inspirującymi obrazami.

7. Self-care zawodowe

Dbałość o równowagę między pracą a życiem osobistym.
• Robienie regularnych przerw w pracy.
• Delegowanie zadań, by nie obciążać się nadmiernie.
• Planowanie urlopów i czasu wolnego.
• Tworzenie komfortowego miejsca pracy (np. ergonomiczny fotel, odpowiednie oświetlenie).
• Wyznaczanie granic w pracy, by chronić swoje zdrowie psychiczne.

Jak zacząć wdrażać self- care w życie?

Jak zacząć praktykować self-care? Najlepiej zrobić to już dzisiaj. Małe kroki w stronę self-care są na wyciągnięcie ręki. Możesz zacząć od celebrowania miłej kąpieli, albo przyznania sobie prawa do odpoczynku. Codzienne rytuały dbania o siebie to coś, do czego każda z nas ma dostęp. Jeśli zupełnie nie wiesz jak zacząć, możesz rozpisać sobie listę aktywności, które naprawdę sprawiają, że czujesz się dobrze, a potem konsekwentnie dbać o ich praktykowanie. Powodzenia!