Próby wątrobowe – wskazania do badania i normy
Czy pamiętasz o tym, aby wykonywać je regularnie?

fot. Polina Tankilevitch / Pexels
Badania prób wątrobowych pozwalają na ocenę funkcjonalności wątroby i stężenia wytwarzanych przez nią enzymów. Diagnostykę laboratoryjną przeprowadza się na podstawie pobranej próbki krwi. Jakie są wskazania do wykonania prób wątrobowych?
Czym są próby wątrobowe?
Próby wątrobowe, nazywane też testem czynnościowym wątroby, to badania pozwalające na ocenę funkcjonalności organu, a także produkowanych przez niego stężeń enzymów. Wątroba jest jednym z kluczowych organów, który w szczególnym stopniu narażony jest na uszkodzenia m.in. przez nieprawidłowe nawyki żywieniowe. Jej stan powinien więc być monitorowany przez profilaktyczne wykonywanie badań prób wątrobowych przynajmniej raz w roku. Szczególnym wskazaniem do diagnostyki są częste objawy w postaci uporczywych wzdęć, nudności, biegunki, zaburzeń miesiączkowania, spadku libido, świądu skóry, przewlekłego zmęczenia, braku energii.
Normy parametrów wątrobowych
Parametry prób wątrobowych i ich prawidłowe normy:
• AspAT (AST) – aminotransferaza asparaginianowa < 40 IU/l;
• ALAT (ALT) – aminotransferaza alaninowa < 40 IU/l;
• ALP – fosfataza zasadowa < 270 IU/I;
• GGT – glutamylotransferaza, < 40 IU/l;
• LDH – dehydrogenaza mleczanowa < 480 IU/I;
• Bilirubina – 3-1,2 mg/dl.
Przyczyny podwyższonych prób wątrobowych
Wynik prób wątrobowych odczytywany jest całościowo. Analizie poddawany jest również każdy z enzymów. Podwyższone wyniki mogą wskazywać na wiele nieprawidłowości, chorób, ale też błędów żywieniowych.
Możliwe przyczyny podwyższonych wskaźników prób wątrobowych:
• przewlekłe stany zapalne wątroby,
• wirusowe zapalenie wątroby,
• stłuszczenie wątroby,
• marskość,
• alkoholowe uszkodzenie wątroby,
• polekowe uszkodzenie wątroby,
• żółtaczka,
• zaburzenia pracy wątroby,
• zespół Gilberta,
• choroby nowotworowe,
• martwica komórek wątroby.
Do podwyższenia parametrów prób wątrobowych dochodzi również na skutek rozwoju innych chorób. Dlatego wszelkie nieprawidłowości w wynikach nie zawsze oznaczają zaburzenia pracy wątroby. Do podwyższenia prób może dojść również na skutek: nadużywania alkoholu, zapalenia trzustki, zakrzepicy żył, zapalenia dróg żółciowych, niewydolności i zaburzeń pracy serca, chorób kości, a nawet chorób tarczycy.
Przygotowania do badania
Wiemy już, że warto regularnie wykonywać próby wątrobowe Diagnostyka. Jak się przygotować do tego badania? Badanie prób wątrobowych wymaga specjalnego przygotowania. Na pobranie próbki krwi żylnej pacjent powinien zgłosić się na czczo. Na wiarygodność wyniku wpływ ma również kilka ważnych czynników. Przynajmniej dobę przed badaniem należy zrezygnować z tłustych i ciężkostrawnych pokarmów. Nie można również spożywać alkoholu, napojów gazowanych i słodzonych oraz soków. Ostatni, lekkostrawny posiłek należy zjeść minimum 8 godzin przed badaniem. Nieprawidłowe przygotowanie do badania może wpłynąć na zaburzenie wyników.