Po kim dziecko dziedziczy charakter? Czym jest osobowość?

Czy nasze charaktery są zapisane w genach, czy może kształtowane przez środowisko? To odwieczne pytanie wciąż nie doczekało się jednoznacznej odpowiedzi. Najnowsze badania, cytowane przez Medonet, rzucają jednak więcej światła na mechanizmy dziedziczenia osobowości, wskazując na istotną rolę zarówno genów, jak i wychowania.

Osobowość a dziedziczenie

Od czasów Karola Darwina zagadnienie dziedziczenia cech osobowości budzi zainteresowanie naukowców. Genetycy od dawna wskazują na dziedziczne mechanizmy, podczas gdy psycholodzy kładą nacisk na rolę czynników środowiskowych, takich jak wychowanie i otoczenie społeczne. Najnowsze badania i eksperymenty, jak ten przeprowadzony przez Alberta Bandurę w 2002 r., pokazują, że zarówno genetyka, jak i doświadczenia życiowe są kluczowe w kształtowaniu naszej osobowości. Bandura wskazał, że dzieci przejmują zachowania poprzez naśladownictwo, zwłaszcza jeśli są one powtarzane przez dorosłych z ich otoczenia.

Polecamy:
Testy obrazkowe: psychologiczne a online

Osobowość w badaniach bliźniąt

Ciekawych wyników dostarczyły badania naukowców z University of Minnesota, którzy przez 20 lat analizowali osobowość 350 par bliźniąt. Część z nich wychowywała się wspólnie, część zaś była rozdzielona.

Testy osobowości, przeprowadzone zgodnie z modelem Wielkiej Piątki, wykazały, że około połowa cech ich charakteru jest warunkowana genetycznie.

Szczególnie wyraźne genetyczne predyspozycje zaobserwowano w przypadkach podatności na stres, ambicji, skłonności do ryzyka czy szacunku dla autorytetu.

Genetyka czy środowisko? 

Choć badania podkreślają genetyczny podkład wielu cech, rola środowiska i wychowania nadal jest trudna do przecenienia. Eksperci zwracają uwagę na przykład na cechy takie jak sumienność, które można w dużym stopniu wykształcić dzięki odpowiedniemu podejściu wychowawczemu. Potwierdzają to badania prowadzone w Wielkiej Brytanii, gdzie ustalono, że złe zachowanie dziecka może być w 60 proc. wynikiem genów, ale pozostałe 40 proc. zależy od środowiska, w tym edukacji, warunków mieszkaniowych czy nawet poziomu zanieczyszczenia powietrza.

Dziedziczenie osobowości a wpływ środowiska na charakter dzieci

Badania pokazują, że dziedziczenie cech osobowości jest skomplikowanym procesem, na który składają się interakcje między genami a środowiskiem. Chociaż naukowcy są zgodni, że charakter w pewnym stopniu wynika z genów, żadne badania nie wskazują, by można było „zaprogramować” osobowość dziecka w całości. Podkreślają oni, że wychowanie i otoczenie pozostają niezwykle istotne, zarówno dla rodziców, jak i nauczycieli, którzy mogą mieć wpływ na kształtowanie takich cech jak systematyczność czy podejście do obowiązków.

Wielka Piątka – 5 głównych cech osobowości

Jak wynika z badań, nasze osobowości to wypadkowa dziedzictwa genetycznego i doświadczeń życiowych. Choć nauka nie odkryła jeszcze pełnej mapy DNA każdej cechy charakteru, jedno jest pewne — zarówno rodzice, jak i otoczenie dziecka mają ogromne znaczenie w kształtowaniu jego charakteru. Nowe światło na genetykę rzucają ostatnie badania przeprowadzone na bliźniakach. Przez 20 lat naukowcy z University of Minnesota badali 350 par bliźniąt, z których część wychowywała się w różnych rodzinach. Uczestnicy zostali poddani testom osobowości, które odpowiadają testowi Wielkiej Piątki. Jak sama nazwa wskazuje, mierzy ona uczestników pod kątem pięciu cech:

O — otwartość na doświadczenia (openness to experience),
C — sumienność (conscientiousness),
E — towarzyskość (extraversion),
A — ugodowość (agreeableness),
N — poziom lęku (neuroticism).

Czytaj w Medonecie: https://dziecko.medonet.pl/maluch/rozwoj-malucha/czy-dzieci-dziedzicza-charakter-rodzicow-oto-po-kim-maja-osobowosc/5vskjq7