Odzyskana kobiecość

Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u wszystkich kobiet na świecie. Dzięki badaniom profilaktycznym, testom genetycznym udaje się go wykryć coraz wcześniej, a poradnie genetyczne i onkolodzy propagują ograniczenie czynników zwiększających ryzyko zachorowania.

fot. fotolia

Kiedy wykonać testy genetyczne? Badanie mutacji genów BRCA1 i BRCA2 pozwala na wykrycie ryzyka zachorowania na raka piersi i raka jajnika, szczególnie u kobiet z obciążeniami rodzinnymi. Potwierdzenie mutacji nie oznacza rozpoznania raka, ale jest wskazaniem do zasięgnięcia porady onkologa, który odpowiednio zaleci badania kontrolne oraz wyjaśni z czym się wiąże ryzyko genetyczne nowotworów piersi.

Wcześnie wykryty rak daje kobiecie możliwość wyboru metody leczenia chirurgicznego – zmianę wczesną można usunąć w całości oszczędzając pierś. W przypadku, gdy nie ma podejrzenia przerzutów, usuwa się jeden węzeł pachowy (węzeł wartowniczy) i oszczędza niezwykle ważną stację spływu chłonki. Dzięki temu kończyna górna pozostaje sprawna, nie puchnie. Po leczeniu raka kobieta nadal może wyglądać i czuć się kobieco.

W sytuacji, gdy rak wykryty jest w późniejszym stadium konieczne jest bardziej agresywne leczenie miejscowe – usunięcie piersi oraz węzłów chłonnych pachowych. Wiele słynnych Amazonek otwarcie opowiada o swoich przeżyciach i walce o powrót do normalności. Dla większości kobiet jednak mastektomia i życie bez piersi jest nadal tematem tabu. Wiele z nich niestety nie wie, że rekonstrukcja piersi jest jednym z etapów leczenia, że można taki zabieg wykonać bezpłatnie (w ramach ubezpieczenia zdrowotnego jest refundowany przez NFZ).

Ponure statystki potwierdzają, że w Polsce zaledwie kilka procent kobiet po mastektomii poddaje się zabiegowi rekonstrukcyjnemu. Zabieg taki można wykonać w kilkunastu ośrodkach w Polsce, są to głównie oddziały chirurgii plastycznej i niektóre Centra Onkologii.

W szczególnych przypadkach, gdy kobieta z osobistych lub medycznych powodów decyduje się na mastektomię, a nowotwór nie jest zaawansowany można przeprowadzić zabieg usunięcia piersi (podskórną mastektomię) z jednoczasową rekonstrukcją. Jest to operacja wymagająca współpracy chirurgów onkologów i plastyków, daje możliwość ograniczenia leczenia operacyjnego do jednego zabiegu.

Kiedy jest najlepszy moment na rekonstrukcję piersi? Decyzję o wykonaniu zabiegu zawsze ostatecznie podejmuje pacjentka. Onkolog oraz chirurg plastyczny pomagają wybrać optymalny czas i przygotować się do zabiegu. Warunkiem rozpoczęcia kwalifikacji do rekonstrukcji jest zakończone leczenie onkologiczne (chemioterapia i radioterapia) i brak nawrotu choroby. Pacjentka może być operowana w trakcie stosowania terapii hormonalnej. W tym celu onkolog przeprowadza rutynowe badania kontrolne (mammografia drugiej piersi, USG zdrowej piersi i blizny po mastektomii oraz okolic pachowych, USG jamy brzusznej i RTG klatki piersiowej).

Jaką metodę rekonstrukcji wybrać? Każda z metod ma inne zalety. Pierś można odtworzyć poprzez wszczepienie ekspandera (implantu, który wolno rozciągać do określonego rozmiaru) pod mięsień piersiowy oraz przy użyciu tkanek własnych. Sam implant jest wystarczający, gdy chcemy wytworzyć pierś o małych i średnich rozmiarach. W przypadku, gdy Pacjentka chciałaby mieć pierś większą konieczne jest wykorzystanie własnych tkanek, a nierzadko również zastosowanie oprócz tego implantu. Najczęściej wykonuje się zabieg z użyciem skóry, tkanki podskórnej i mięśnia najszczerszego grzbietu (pobierając fragment okolicy na plecach pod łopatką pozbywamy się fałdów), drugim miejscem z którego można wykorzystać nadmiar własnych tkanek jest podbrzusze (zabieg w skrócie nazywany jest TRAM). Zabieg TRAM umożliwia odtworzenie dużej piersi, ale jego wadą jest znaczne osłabienie podbrzusza i ryzyko powstania przepukliny.

Zachęcam do konsultacji i zadawania nurtujących Panie pytań. Walka o odzyskanie zdrowia i ładnego wyglądu często trwa długo i wymaga pewnych poświęceń, ale przy udziale lekarzy specjalistów i życzliwej bliskiej osoby daje ogromną satysfakcję.

Dr n.med. Joanna Jędrys

Centrum Medyczne DBAJ O PIERSI, ul.Janickiego 1A/U3, 31-443 Kraków; Tel. 511-729-279; www.dbajopiersi.pl, www.facebook.com/dbajopiersi

materiał pochodzi z nr 3/2015