fot. Amatheus / Pixabay
Wynik lipidogramu potrafi niepokoić. Te liczby, procenty i skróty mogą przyprawić o zawrót głowy. Czy mój cholesterol jest za wysoki? A może w normie? Odpowiedź nie zawsze jest zero-jedynkowa, bo norma cholesterolu u osoby dorosłej zależy od wielu czynników. Rozwiejemy twoje wątpliwości i przełożymy medyczny język na zwykłe, zrozumiałe słowa
Co w artykule:
• Cholesterol całkowity to suma wszystkich frakcji lipidów we krwi, ale jego pojedyncza wartość nie daje pełnego obrazu sytuacji.
• Cholesterol nie-HDL jest uznawany przez lekarzy za jeden z najważniejszych wskaźników ryzyka sercowo-naczyniowego.
• Norma dla „dobrego” cholesterolu HDL jest różna dla kobiet i mężczyzn, a wyższy wynik jest w tym przypadku pożądany.
• Decyzja o leczeniu wysokiego cholesterolu nigdy nie opiera się tylko na jednym wyniku, ale na kompleksowej ocenie stanu zdrowia pacjenta.
Cholesterol – norma u dorosłych
Gdy rozmawiamy o normie cholesterolu u osoby dorosłej, tak naprawdę mamy na myśli cały panel badań, a nie jedną liczbę. Lipidogram, czyli szczegółowe badanie krwi, rozkłada cholesterol na czynniki pierwsze. Dlaczego to takie ważne? Wyobraź sobie, że cholesterol to drużyna sportowa.
Cholesterol całkowity to ogólna liczba wszystkich zawodników na boisku. Jednak aby ocenić, czy drużyna jest skuteczna, musisz wiedzieć, ilu jest złych graczy („zły” cholesterol LDL), ilu dobrych („dobry” cholesterol HDL). Do tego dochodzą jeszcze trójglicerydy. Dopiero analiza całego składu daje prawdziwy obraz.
Na ostateczną ocenę wyniku wpływają również twoje indywidualne czynniki ryzyka, takie jak: wiek, płeć, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, czy występowanie chorób sercowo-naczyniowych w rodzinie. Dla osoby obciążonej dodatkowymi czynnikami, normy dla poszczególnych frakcji będą dużo bardziej restrykcyjne.
Czytaj też:
Papierosy, stres i nadwaga – co zwiększa ryzyko bezpłodności u kobiet i mężczyzn?
Cholesterol nie-HDL norma u dorosłych
Być może ten skrót widziałaś na swoim wyniku, ale nie do końca wiedziałaś, co oznacza. Cholesterol nie-HDL to stosunkowo nowy, ale niezwykle ceniony wskaźnik. W dużym uproszczeniu, jest to cały „zły” cholesterol krążący we krwi. Aby go obliczyć, laboratorium od wartości cholesterolu całkowitego odejmuje wartość „dobrego” cholesterolu HDL.
Jaka jest norma cholesterolu nie HDL u dorosłych? U osoby dorosłej powinien być poniżej 130 mg/dl (czyli < 3,37 mmol/l). To ogólna norma dla osób zdrowych. Dla osób z podwyższonym ryzykiem sercowo-naczyniowym (np. cukrzyca, nadciśnienie, palenie, otyłość, choroba wieńcowa) granica jest jeszcze niższa — poniżej 100 mg/dl (2,6 mmol/l), a u pacjentów bardzo wysokiego ryzyka – nawet < 85 mg/dl (2,2 mmol/l).
To też ciekawe:
Paraliż a nawet śmierć – jak od źle przechowywanej żywności można zatruć się jadem kiełbasianym
Cholesterol całkowity – norma u dorosłych
Chociaż już wiemy, że poziom cholesterolu całkowitego to za mało, by oszacować stan zdrowia, to jego wartość nadal jest ważnym punktem wyjścia. Za bezpieczny poziom uznaje się wartość poniżej 190 mg/dl (5,0 mmol/l). Wynik mieszczący się w przedziale 190-240 mg/dl (5,0-6,5 mmol/l) uznawany jest za graniczny i wymaga szczegółowej analizy frakcji.
Wartość powyżej 250 mg/dl (6,5 mmol/l) to już wyraźny sygnał alarmowy, który niemal na pewno wiąże się z nieprawidłowościami w lipidogramie. Jednak sam wysoki cholesterol całkowity nie musi jeszcze oznaczać katastrofy. Może być bowiem spowodowany bardzo wysokim poziomem „dobrego” cholesterolu HDL, co jest zjawiskiem pozytywnym. Stąd konieczność zaglądania w głąb wyniku.
;
