Nobel z ekonomii 2023. Kim jest Claudia Goldin?

Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii otrzymała w 2023 roku 77-letnia amerykańska ekonomistka. Prof. Claudia Goldin jest autorką przełomowych badań, wyjaśniających, dlaczego mniej kobiet pracuje i dlaczego zarabiają mniej niż mężczyźni. Goldin „przeszukała archiwa i zebrała dane z ponad 200 lat”. Teraz trafi do niej 11 milionów szwedzkich koron, czyli milion dolarów

Prof. Claudia Goldin – specjalistka od luki płacowej

Claudia Goldin od lat wykłada nauki ekonomiczne na Harvardzie i należy do czołówki amerykańskich specjalistów w swojej dziedzinie. Dlatego nagroda dla niej nie jest specjalnym zaskoczeniem. W uzasadnieniu o przyznaniu nagrody możemy przeczytać między innymi:

Goldin wykazała, że udział kobiet w rynku pracy nie odznaczał się całym tym okresie tendencją wzrostową, lecz tworzył krzywą w kształcie litery U. Udział zamężnych kobiet zmniejszył się wraz z przejściem od społeczeństwa rolniczego do przemysłowego na początku XIX wieku, ale następnie zaczął wzrastać wraz z rozwojem sektora usług na początku XX wieku. Goldin wyjaśniła ten wzorzec jako wynik zmian strukturalnych i ewoluujących norm społecznych dotyczących odpowiedzialności kobiet za dom i rodzinę.

Przewodniczący Komitetu ds. Nagrody w dziedzinie Nauk Ekonomicznych, Jakob Svensson dodał, że:

Dzięki przełomowym badaniom Claudii Goldin wiemy teraz znacznie więcej o czynnikach leżących u podstaw tego zjawiska oraz o barierach, które być może trzeba będzie wyeliminować w przyszłości.

Amerykańska badaczka w swojej pracy wyjaśnia, co rynek pracy oznacza dla obu płci w kontekście zarówno rodzicielstwa, jak i kariery:

– Ważne, żeby rozumieć, że oboje przegrywają. Mężczyźni rezygnują z czasu spędzonego z rodziną, a kobiety często rezygnują z kariery

– uważa prof. Goldin.

Przełomowe badania, przełomowy Nobel

Do tej pory jedynie dwie kobiety były laureatkami Nagrody Nobla z ekonomii. W 2009 roku uhonorowano Elinor Ostrom, a w 2019 roku – Esther Duflo. Claudia Goldin jest pierwszą w historii kobietą, której nagrodę Nobla przyznano za pracę w pojedynkę. 

Prof. Claudia Goldin jest specjalistką historii gospodarczej Stanów Zjednoczonych, oraz wiodącą badaczką empirycznej mikroekonomii dyskryminacji, różnic preferencji i nierówności ekonomicznych związanych z płcią. Popularność, nie tylko w świecie naukowym, przysporzyła jej publikacja dotycząca nierówności płacowych kobiet i mężczyzn, Orchestrating Impartiality, w której analizowała wieloletnie dane z rekrutacji do orkiestr muzycznych w USA metodą różnicy w różnicach. Badania pozwoliły na oszacowanie, że przejście na system przesłuchań za maskującą płeć kandydatów kurtyną przyczyniło się do dużego wzrostu zatrudnienia kobiet w orkiestrach.

Przeczytaj koniecznie:
Kobiety w nauce, czyli 10 badaczek i naukowczyń o których istnieniu nie miałaś pojęcia

Nobla w dziedzinie ekonomii oficjalnie przyznaje Bank Szwecji, ponieważ ta gałąź nauki nie została wymieniona w testamencie jej fundatora Alfreda Nobla. Laureaci są ogłoszeni jako ostatni po tym jak nagroda przyznana zostaje w dziedzinie medycyny, fizyki, chemii, literatury i pokoju. Nobel dla Claudii Goldin wywołał spore emocje, szczególnie u mężczyzn, którzy tradycyjnie w kwestii kobiet mają najwięcej do powiedzenia. Jeden z oburzonych internatów napisał między innymi (pisownia oryginalna):

– Ideologiczna a nie merytoryczna nagroda. Luka płacowa zawsze była naturalna biorąc pod uwagę, że kobiety 1. Kilka lat w swoim życiu poświęcają ciąży i macierzyństwu zamiast karierze 2. Kobiety mają statystycznie mniejszą skłonność do ryzyka, a co za tym idzie mniej ich tworzy start-upy i zasiada w zarządach wielkich firm.

Bardziej merytorycznym komentarzem podzieliła się ze swoimi czytelnikami, redaktorka naczelna polskiego Forbes Women, Aleksandra Karasińska:

– Mam nadzieję, że nagroda dla prof. Goldin oznaczać będzie większą popularyzację tematu równości wynagrodzeń, a to z kolei przełoży się na konkretne działania polityczne i legislacyjne.

Ciekawe co na ten temat miałaby do powiedzenia na przykład Sheryl Sandberg, przez lata będąca w zarządzie Facebooka (odeszła w 2022 roku.), albo Marry Barra prezeska od 2014 roku firmy General Motors, czy chociażby Kathleen Kennedy szefowa Lucasfilm jednej z największych firm producenckich jeżeli chodzi o świat filmu. One raczej z Nobla dla prof. Claudii Goldin są zadowolone.