Misteria Paschalia – Wielka cisza
Podziemna kaplica w Kopalni Soli „Wieliczka”, jest przestrzenią wyjątkową – i w szczególny sposób wykorzystywana jest przez festiwal Misteria Paschalia.

Podziemna kaplica w Kopalni Soli „Wieliczka”, jest przestrzenią wyjątkową – i w szczególny sposób wykorzystywana jest przez festiwal Misteria Paschalia. Mają tu miejsce koncerty wymagające intymności, muzyki przemawiającej do słuchaczy ściszonym głosem, lepiej czującej się w mroku, niż w blasku świateł. Nic lepiej nie odpowiada tej charakterystyce, niż Ciemne jutrznie –Leçons de ténèbres kompozytorów francuskiego baroku.
Francuscy twórcy XVII wieku nigdy nie ulegli międzynarodowej modzie na włoską wirtuozerię. Przeciwnie: ukryli się w monumentalnym klasycyzmie, a w muzyce wokalnej, zgodnie z założeniami antycznymi, całkowicie podporządkowali się słowu, jego znaczeniu i jego brzmieniu – jakby na nowo zrozumieli i przyswoili sobie postulaty renesansu. Nie ma muzyki w równym stopniu wyprowadzonej z prozodii języka, nie ma równie retorycznej. Na tym tle repertuar Leçons de ténèbres staje się sublimacją wszystkich cech szkoły francuskiej – zwłaszcza w twórczości najważniejszych kompozytorów. A tacy właśnie wypełnią koncert w Wielką Sobotę: Marc-Antoine Charpentier i François Couperin (le grand). Twórczość obu przypada na panowanie Ludwika XIV, pierwszego na dojrzały, drugiego na ostatni okres (oraz na czasy regencji). Obaj byli płodni i bardzo wszechstronni – obaj także doskonale rozumieli idiom lamentacji i prowadzonych w skupieniu medytacji, jakimi są Leçons de ténèbres. To repertuar przeznaczony na nabożeństwa Triduum Paschalnego, na Wielki Czwartek (Wieczerza Pańska), Wielki Piątek (Ukrzyżowanie) i Wielką Sobotę („Cisza wielka, bo Król zasnął”), w toku dziejów przesunięty jednak na wigilie tych dni, wykonywany więc w poprzedzające je wieczory. Źródłem tekstów są starotestamentowe Lamentacje Jeremiasza, opłakującego zniszczoną i wyludnioną Jerozolimę (ale rozumiane, rzecz jasna, jako prefiguracja śmierci Chrystusa), oraz Psalmy. Snute na tych wersetach medytacje dedykowane są głosom (solo, duet) na tle basso continuo, zatrzymującym się w melizmatach na poszczególnych słowach – jakby dla sprawdzenia ich głębi, zbadania wszystkich ukrytych w nich znaczeń.
Leçons de ténèbres to szczególny fenomen – kompozycje o charakterze osobistych rozważań, pozbawione zewnętrznego splendoru, przeznaczone w zasadzie do wykonywania prywatnego, które jednak za każdym razem przyciągają rzeszę słuchaczy spragnionych jedynego w swoim rodzaju, intymnego kontaktu z muzyką. Nic dziwnego, że wracają do programu festiwalu – choć ostatnia okazja spotkania z nimi miała miejsce ledwie rok temu. Tym razem obok Charpentiera zabrzmią jednak kompozycje Couperina, a wykonawcą będzie sławny zespół Les Talens Lyrique pod kierunkiem swojego szefa, Christophe’a Rousseta. Fenomenalny klawesynista i dyrygent znany jest już festiwalowej publiczności z kilku pamiętnych kreacji – tym ciekawiej będzie posłuchać go w jego specjalności, repertuarze francuskim. Na ten niezwykły koncert zapraszamy 4 kwietnia o godz. 19:00 do Kaplicy św. Kingi w Kopalni Soli w Wieliczce.
Zachęcamy do zapoznania się z pełnym programem tegorocznej edycji festiwalu Misteria Paschalia 2015www.misteriapaschalia.com. Bilety na koncerty w ramach festiwalu można kupić za pośrednictwem portalu www.eventim.pl oraz w wybranych punktach informacji miejskiej InfoKraków.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego