Logopeda – czym się zajmuje i jak znaleźć dobrego logopedę dla dziecka?
Kiedy udać się z dzieckiem do logopedy?
Logopeda pracuje nie tylko z wadami wymowy u dzieci i dorosłych. Wspiera prawidłowy rozwój dziecka, czasami już od pierwszych miesięcy życia. Dlatego planując wizyty u specjalistów z noworodkiem, warto przemyśleć również konsultację neurologopedyczną. Czym zajmuje się logopeda dziecięcy i na co zwracać uwagę przy wyborze specjalisty dla swojej pociechy?
Kto to jest logopeda i czym się zajmuje?
Logopeda zajmuje się nie tylko korekcją wad wymowy. Pomaga diagnozować wiele problemów na tle społeczno-psychologicznym, dlatego wiedza z tych dziedzin jest niezbędna do wykonywania zawodu logopedy. Co leczy logopeda dziecięcy? Przede wszystkim uczy, jak zwalczać bariery językowe, które mogą zaburzyć emocjonalny, społeczny i intelektualny rozwój dziecka. Również osoby dorosłe, mierzące się z problemami z mową, mogą udać się po profesjonalną pomoc.
Najlepszą odpowiedzią na pytanie kto to jest logopeda, będzie więc: terapeuta mowy, posiadający rzetelną wiedzę z zakresu psychologii, medycyny i pedagogiki.
Przeczytaj również: 3 najczęstsze błędy wychowawcze, które popełniają kochający rodzice
Kiedy udać się z dzieckiem do logopedy?
Logopeda – od kiedy rozpocząć terapię?
– Dzieci mogą mieć różne trudności i rozwijać się w odmiennym tempie, a indywidualne różnice między nimi są zupełnie naturalne. Rodzic widząc u swojego dziecka brak postępów w rozwoju mowy, jakąkolwiek trudność lub niepokojące zachowania powinien skontaktować się ze specjalistą. Wcześnie postawiona diagnoza i odpowiednio szybko rozpoczęta terapia daje dziecku szansę na niwelowanie trudności lub normalizację rozwoju
– tłumaczy Małgorzata Gawryl, neurologopedka, szefowa Centrum Terapii Neurologopedycznej LOGORO, Kobieta Krakowa.
Nasza specjalistka wskazuje kilka momentów w rozwoju, kiedy logopeda dla dziecka może okazać się niezbędny:
1. Okres noworodkowy i niemowlęcy – jeśli pojawiają się problemy ze ssaniem. Logopeda określi czy trudności wynikają z budowy anatomicznej jamy ustnej, czy problem leży w zakresie działań innego specjalisty.
2. Czas rozszerzania diety – do neurologopedy należy się zwrócić, jeśli występują problemy z przyjmowaniem i połykaniem pokarmów. Ekspertka zwraca uwagę na kolejną istotną kwestię:
– Roczne dziecko powinno rozwinąć także odpowiedni poziom rozwoju społecznego i komunikacji. Brak wskazywania na interesujące przedmioty lub zdarzenia lub zwrócenia uwagi na wskazywanie tychże przez rodzica, warto skonsultować z terapeutą. Szczególnie w przypadku, gdy jest związane z opóźnieniem w rozwoju mowy, problemami sensorycznymi, brakiem reakcji na imię lub brakiem inicjowania kontaktu z dorosłym
3. W kolejnych fazach rozwoju dziecka, uwagę rodziców powinny zwrócić takie elementy, jak:
- brak rozwoju mowy czynnej w wieku kilkunastu miesięcy (rozwój zasobów słownictwa),
- brak naśladownictwa i gestów komunikacyjnych, a także zabaw symbolicznych, czyli udawania,
- słaby rozwój ilościowy i jakościowy mowy, np. mały zasób słownictwa
- wymowa międzyzębowa, oddech przez usta, sen z otwartymi ustami
4. Okres przedszkolny – to czas specjalizacji mowy przede wszystkim artykulacyjnie. W wieku 6 lat dziecko powinno wypowiadać wszystkie głoski w sposób normatywny.
Zobacz też: Bezdech senny. Chrapiesz w nocy?
Co zrobić, żeby zostać logopedą? Jakie kwalifikacje powinien posiadać dobry logopeda?
Rodzice, którzy szukają specjalisty dla dziecka, często sprawdzają, jakie kwalifikacje ma logopeda, zanim umówią się na pierwszą wizytę. Nie ma nic dziwnego w tym, że próbują znaleźć najlepszego eksperta dla swojej pociechy. Jakie wykształcenie powinien mieć logopeda, aby budzić zaufanie klientów?
O tym, jak zostać dobrym logopedą, opowiada Małgorzata Gawryl:
– Jest kilka możliwości uzyskania kwalifikacji. Niezbędne jest ukończenie studiów, czy to dwustopniowych magisterskich, czy też podyplomowych. Jednak to dopiero początek. Bycie dobrym specjalistą wymaga większego wysiłku. To stała konieczność i potrzeba uczestniczenia w różnorakich formach doskonalenia: kolejnych studiach specjalizacyjnych oraz szkoleniach.
To, jakie uprawnienia ma logopeda zależy od wyboru ścieżki kształcenia. Wyróżniamy m.in. takie specjalizacje:
- Logopeda ogólny – zajmuje się głównie leczeniem wad wymowy u dzieci i dorosłych oraz stymulowaniem prawidłowego rozwoju mowy u dzieci,
- Neurologopeda – diagnozuje oraz prowadzi terapię zaburzeń mowy pochodzenia neurologicznego, genetycznych, wad wrodzonych dzieci z opóźnionym rozwojem mowy, a także diagnozuje i prowadzi terapię funkcji pokarmowych
- Surdologopeda – pracuje z osobami niesłyszącymi lub słabo słyszącymi,
- Balbutologopeda – specjalizuje się w leczeniu zaburzeń płynności mowy, jąkania oraz zwalczaniu strachu przed mówieniem
Jak wygląda wizyta u logopedy i jak ćwiczyć z dzieckiem?
Pierwsza wizyta u logopedy powinna zawierać poszczególne elementy: wywiad z rodzicami i ocena narządów mowy, a także – w przypadku starszego dziecka – sprawdzenie, jakie głoski wypowiada, a z jakimi ma problem, sprawdzenie słuchu fonematycznego (czy dziecko rozróżnia ze słuchu podobnie brzmiące słowa, np. „żabka” i „czapka”), samodzielnego wypowiadania się oraz pozostałe czynności bazujące na specyfice problemu, z jakim zgłaszają się rodzice.
Co dają ćwiczenia logopedyczne? Aby były efektywne, muszą być dopasowane do wieku, trudności i predyspozycji dziecka. Praca z dzieckiem nie powinna odbywać się tylko w gabinecie, ale także w domu. Terapia logopedyczna jest długim procesem i dobrze, jeśli zostanie zakończona przed rozpoczęciem szkoły – dlatego ważna jest intensywność ćwiczeń.
W zależności od leczonego problemu, logopeda radzi, jak ćwiczyć z dzieckiem w domu. Małgorzata Gawryl podpowiada natomiast, co można robić od samego początku rozwoju dziecka. Przede wszystkim należy rozbudzać zainteresowanie książkami oraz ograniczać kontakt z nowoczesnymi technologiami. Ważne jest wspólne spędzanie czasu, ale dziecko powinno mieć też przestrzeń na samodzielne odkrywanie świata. Warto zachęcać pociechę do udziału w różnych formach zabaw. W każdej sferze rozwoju – ruchowej, sensorycznej i poznawczej, równowaga jest bardzo istotna również dla poszerzania kompetencji ustno-twarzowych.
Może cię zainteresować: Dieta sensoryczna, czyli 33 pomysły na kreatywne zabawy dla dzieci w domu
Laura Nowakowska