Lalka do zadań specjalnych

– To nie ja wymyślam lalkę. Ona sama wie, jak ma wyglądać – mówi Aneta Grzegorzewska. – Są lalki, które od razu wiedzą, czego chcą. Wtedy proces jest szybki. A są takie, które kapryszą, wybrzydzają. Pobędą w jakimś ubraniu i za chwilę go nie chcą. Jedne lubią się wystroić bardziej, inne mniej albo najładniejsze elementy wolą mieć schowane pod spodem.

Lalki wykonywane są na zamówienie, ze specjalną intencją (wyłącznie dobrą). Fot. Aneta Grzegorzewska

Aneta robi motanki, czyli lalki magiczne, lalki-amulety, wywodzące się ze słowiańskiej kultury ludowej. Mają one za zadanie chronić, wspierać, pomagać w realizacji marzeń, przynosić szczęście. Lalki wykonywane są na zamówienie, ze specjalną intencją (wyłącznie dobrą). Ręcznie, ze skrawków materiałów, koronek, tasiemek i bez użycia igieł, żeby ich nie ranić. Można je zamówić dla siebie lub bliskiej osoby. Do Anety Grzegorzewskiej motanki „przyszły” dwa lata temu, gdy robiła porządki w swoim życiu i w domu. Zgromadzone przez lata tkaniny, sznureczki, nitki, drobne akcesoria przypomniały jej, że marzyła o projektowaniu, ale nic z tego nie wyszło, bo na dziesięć lat pochłonęła ją korporacja.

– Motanki są cały czas żywą tradycją na Ukrainie, Białorusi, w Rosji. Robi się je na różne okazje. Są zadanice, karmicielki, ziarnuszki, bogacze, nierozłączki, podróżniczki. Robienie motanek w tradycji ludowej było domeną kobiet. – Matka robiła lalki dla dzieci. Pierwszą, ze swoich ubrań, gdy była w ciąży. Nosiła ją przy sobie, aby nasiąkała jej zapachem, wkładała do kołyski, żeby czekała na dziecko. Potem, gdy dziecko się urodziło, lalka miała je chronić, a gdy mama się oddalała, przypominać o niej – opowiada Aneta.

UWAGA – JEŚLI CHCESZ SIĘ NAUCZYĆ ROBIENIA LALEK MAGICZNYCH, ZAPRASZAMY NA WARSZTATY, 1 SIERPNIA, W KRAKOWIE. WIĘCEJ INFORMACJI: WARSZTATY

Ukraińskie lalki ochronne mają na twarzy krzyż – symbol słońca. Białoruskie zadanice, czyli lalki wspierające w realizacji planów, nie mają w ogóle rysów twarzy. Aneta tłumaczy, że to dlatego, żeby – zgodnie z wierzeniami – nie wchłonęły duszy osoby ją wykonującej. Ale też po to, żeby łatwiej było się z taką lalką utożsamić i żeby zajęła się naszą intencją, a nie swoimi sprawami. Popularną motanką jest ziarnuszka, czyli korpulentna gospodyni, która strzeże domu, oraz jej partner bogacz, który przynosi dostatek. Tradycyjnie wykonywane są z woreczków wypełnionych ziarnem, pochodzącym z plonów z bieżącego roku, i mają chronić gospodarstwo i przynosić mu obfitość aż do następnych zbiorów. Z kolei nierozłączki są symbolem partnerstwa, bliskości, miłości. Mają wspólne ramię, robione są na ślub, aby scementować związek.

Kiedy robi się lalkę, trzeba wyłączyć głowę i poddać się intuicji. Fot. Aneta Grzegorzewska

Motanki nie są zwykłymi lalkami. Są nasycone energią, nie tylko intencji, z jaką zostały wykonane, ale i wielowiekowej słowiańskiej tradycji. Anetę lalki nauczyły pokory. Kiedy je robi, wyłącza głowę i poddaje się intuicji.

No dobrze, ale co, gdy lalka spełni zadanie? Trzeba się z nią pożegnać, pozwolić jej odejść. Najlepiej oddać naturze – zakopać albo spalić…

                                                                                                                            Aneta Pondo
                             

Więcej lalek obejrzysz tutaj: www.facebook.com/lalkimagiczne

materiał pochodzi z nr 3/2015