Wiele osób nie wyobraża sobie rozpoczęcia dnia bez filiżanki aromatycznej kawy. Nic dziwnego ‒ napój ten potrafi wprowadzić nas w dobry nastrój oraz dodaje energii do działania. Sklepowe półki niemal uginają się pod ciężarem różnych rodzajów kaw. Jednak jeśli zależy nam na produkcie najwyższej jakości, warto zdecydować się na kawę speciality. Choć termin ten nie jest za bardzo znany, już na wstępie możemy wywnioskować, iż oznacza coś specjalnego, wyjątkowego. Czym więc jest kawa speciality? Co trzeba o niej wiedzieć?
Czym jest kawa speciality?
Większość kaw dostępnych w supermarketach smakuje bardzo podobnie. Pijąc taki napój możemy odczuć lekką kwasowość, a nawet goryczkę. Dodatkowo po wypiciu czarnej kawy często towarzyszy nam nieprzyjemny posmak w ustach. Aby nieco załagodzić jej smak, często dodajemy cukier lub mleko, co nie jest do końca zdrowe.
Kawa speciality powstaje ze starannie wyselekcjonowanych ziaren, pochodzących z plantacji o specjalnych warunkach mikroklimatycznych. Charakteryzuje się niebanalnym smakiem i aromatem. W przeciwieństwie do tradycyjnej kawy, pozbawiona jest wszelkich defektów. Kawa specialty sama w sobie jest delikatna i aksamitna. Nie wymaga stosowania dodatków w postaci mleka, czy słodzików. Wysoka jakość kawy speciality jest utrzymywana od momentu zasadzenia sadzonki aż do wypalania ziaren. Dbałość o każdy szczegół sprawia, że produkt zachowuje wysokie walory smakowe i odżywcze.
Jak przebiega ocena kawy speciality?
Kawa specialty, aby otrzymała miano mistrzowskiej, musi zostać poddana rygorystycznym kontrolom jakości. Może je przeprowadzić tylko i wyłącznie profesjonalista, czyli Q-Grader. Jest to osoba wyspecjalizowana w ocenie sensorycznej arabiki. Aby zostać Q-Graderem należy zdać egzamin. Sprawdzane są umiejętności, tj. ocena zielonego ziarna, ocena palonego ziarna oraz zdolności sensoryczne. Ogromne znaczenie ma również znajomość teorii. Potwierdzeniem zdobytych umiejętności jest certyfikat wystawiony przez Coffee Quality Institute. Otrzymana licencja jest ważna trzy lata. Po upływie tego czasu konieczne jest ponowne sprawdzenie wiedzy.
Proces kontroli jakości speciality coffee jest niezwykle złożony. Wyznaczono specjalne punkty, według których oceniany jest produkt na całym świecie. Wszystko za sprawą standardów wprowadzonych przez Specialty Coffee Association (SCA). Doświadczeni degustatorzy oceniają: pochodzenie ziaren, ich sposób zbierania i selekcjonowania, obróbkę ziaren oraz stopień palenia (jasno palona, średnio palona i mocno palona – każda z nich ma inne zastosowanie). Zadaniem G-Qraderów jest także wskazanie ewentualnych defektów w ziarnach, a także błędów w wypalaniu. Kawa specialty przyznawane są punkty. Jeśli w końcowej ocenie produkt otrzyma od 80 do 100 punktów, wówczas można go uznać jako wyjątkowy.
Kawa speciality ‒ co jeszcze trzeba wiedzieć?
Pojęcie kawa speciality po raz pierwszy pojawiło się w 1979 roku. Jedni twierdzą, że padło podczas konferencji producentów kawy, zaś inni, że zostało użyte przez Ernę Kutsen w Tea&Coffee Trade Journal. W każdym przypadku chodziło o najwyższą jakość kawy. Wybierając kawę specialty zyskujemy pewność, że ziarna pochodzą ze świeżych zbiorów. Napój wyróżnia unikalny aromat i smak, charakterystyczny dla danego regionu. Przy tym warto nadmienić, iż tego typu kawa wytwarzana jest w krajach, tj. Etiopia, Kolumbia, Brazylia i Indonezja. Kupując kawę z segmentu speciality automatycznie zyskujemy dostęp do informacji, takich jak pochodzenie surowca, czy sposób uprawy ziaren. Dzięki temu tylko utwierdzamy się w przekonaniu, że produkt ten jest najlepszy jakościowo.
Kawa najwyższej jakości ‒ gdzie kupić?
Choć mogłoby się wydawać, że kawa specialty jest trudnodostępna, wcale tak nie jest. Wprawdzie nie spotkamy jej w supermarketach, czy osiedlowych sklepach, jednak warto wiedzieć, iż w naszym kraju działalność prowadzi wiele palarni kawy speciality coffee. Najlepiej więc wybierać kawę pochodzącą od sprawdzonych dostawców, zajmujących się importem wysokogatunkowego ziarna. Bogata oferta rynkowa sprawia, że wybór odpowiedniego produktu stanowi nie lada wzywanie. Aby wybrać kawę odpowiadającą naszym preferencjom smakowym warto poprosić o poradę doświadczonego pracownika palarni.
Podsumowanie
W sklepach spożywczych aż roi się od różnego rodzaju kaw. Choć wybór jest naprawdę nieograniczony, często ich smak pozostawia wiele do życzenia. Miłośnicy aromatycznego napoju powinni chociaż raz spróbować kawy speciality (single origin). Nie da się ukryć, iż jest to ekskluzywny produkt. Napój wyróżnia naturalny smak i wyjątkowy aromat. Nie ma potrzeby stosowania dodatkowych ulepszaczy, tak, jak jest to w przypadku klasycznej, czarnej kawy. Kawę speciality warto kupować u najlepszych dostawców.