Gdy tarczyca choruje ….
Choroby tarczycy są częste, nie zawsze dają łatwe do rozpoznania objawy. Czujesz się osłabiona, spada napęd życiowy? Może czas przyjrzeć się tarczycy.
Choroby tarczycy są częste, nie zawsze dają łatwe do rozpoznania objawy. Czujesz się osłabiona, spada napęd życiowy? Masz problemy ze skórą, łamiącymi paznokciami, włosy wychodzą garściami? Nie wiesz czego sobie jeszcze odmówić, żeby nie tyć albo gwałtownie chudniesz bez przyczyny? Masz nieregularne miesiączki, problemy z zajściem w ciążę?
Jeśli na któreś z powyższych pytań odpowiedziałaś twierdząco, koniecznie zbadaj tarczycę. Wiadomo, że jeśli objawy narastają powoli, zwykle na początku nie podejrzewamy choroby. Odchudzamy się, wkładamy dużo pracy w pielęgnację skóry i włosów. Szukamy różnych metod na poprawę nastroju i chęci do życia. Jeśli jednak objawy nie ustępują, a wręcz potęgują się, koniecznie należy odwiedzić lekarza. Specjalistą, który diagnozuje i leczy choroby tarczycy jest ENDOKRYNOLOG.
Tarczyca (gruczoł tarczowy) jest małym narządem (ma objętość około 20 ml), leży na przedniej powierzchni szyi, zwykle nie zwraca na siebie uwagi, do czasu gdy się powiększy. Hormony produkowane przez tarczycę regulują metabolizm całego organizmu i są sprzężone z działaniem przysadki.
W diagnostyce tarczycy zaczynamy od dwóch podstawowych badań: TSH (pobiera się z krwi, nie koniecznie na czczo) oraz USG. Obie metody są łatwo dostępne, nieinwazyjne. Każde z badań służy do wykrycia innych problemów gruczołu tarczowego.
W badaniach krwi (TSH jest podstawowym testem) szukamy zaburzeń hormonalnych. Gdy TSH przekracza górną granicę normy – oznacza to niedoczynność. Objawia się ona głównie zmęczeniem, nadwagą, obrzękami, suchą skórą, łamiącymi się paznokciami.
W przypadku, gdy TSH jest bardzo niskie – u pacjenta obserwujemy objawy nadczynności: nerwowość, chudnięcie, nadpotliwość, kołatanie serca.
Gdy wynik TSH wykracza poza normy lekarz endokrynolog zleca rozszerzone badania krwi: FT3, FT4 – ich oznaczenie umożliwia dobranie dawki leków.
Dodatkowym badaniem pod kątem choroby tarczycy jest antyTPO i antyTG. Te badania z krwi pozwalają na potwierdzenie lub wykluczenie zapalenia tarczycy. Proces zapalny ma podłoże autoimmunologiczne, nie wiąże się z żadną infekcją (bakteryjną, czy wirusową). Predyspozycje do tego rodzaju choroby mogą być dziedziczne. Początki zapalenia tarczycy są niecharakterystyczne, mogą dawać objawy podobne do infekcji gardła. W związku z tym, że nie ma jeszcze leczenia przyczynowego, choroby zapalne leczy się objawowo, tzn. w niedoczynności uzupełniamy niedobory hormonalne, w nadczynności blokujemy lekami. Choroba Hashimoto to zapalenie, które w swoim naturalnym przebiegu doprowadza do włóknienia tarczycy i niedoczynności. W chorobie Grave-Basedowa wręcz odwrotnie, występują objawy nadczynności tarczycy, może im towarzyszyć postępujący wytrzeszcz oczu.
Badanie USG służy natomiast do oceny wyglądu tarczycy (jeśli jest powiększona – mówimy o wolu), pozwala wykryć zmiany zapalne, guzy i ocenić okoliczne węzły chłonne na szyi. Nowoczesne aparaty USG wyposażone w opcję nazywaną ELASTOGRAFIĄ, dodatkowo umożliwiają ocenę sprężystości guzów tarczycy (zmiany „twarde” są podejrzane). Na podstawie obrazu USG kwalifikujemy guza do biopsji cienkoigłowej (w skrócie nazywanej BACC). Jest to minimalnie inwazyjne badanie, wykonuje się je pod kontrolą USG, aby precyzyjnie wkłuć się i pobrać materiał z guzka. Biopsja nie jest niebezpiecznym badaniem, może po niej wystąpić powikłanie w postaci niewielkiego siniaka w miejscu ukłucia. Wynik badania: cytologia, czyli ocena komórek pod mikroskopem, umożliwia podjęcie decyzji jak dalej z guzem postępować: pozostawić do obserwacji lub zakwalifikować do zabiegu operacyjnego.
Guzki tarczycy zdarzają się często, zwykle są to zmiany łagodne i wymagają regularnych kontroli w USG. Zdarzają się również raki – guzy złośliwe, które choć dobrze widoczne na USG, mogą długo pozostawać klinicznie bezobjawowe.
Pod kątem wykrycia guza tarczycy jest regularne (wystarczy raz w roku) badanie USG tarczycy, szczególnie zaleca się je u osób (zarówno kobiet, jak i mężczyzn), u których w rodzinie występowały choroby tarczycy.
W Centrum Medycznym DBAJ O PIERSI wykonujemy badania USG tarczycy, elastografię, biopsje. Duże doświadczenie praktyczne potwierdza, że choroby tarczycy (szczególnie guzki, choroba Hashimoto) występują bardzo często i długo nie dają objawów klinicznych, a także zaburzeń poziomu TSH. Konsultujący endokrynolog zaleca indywidualnie do potrzeb pacjentki kontrolne badania, a w przypadku zaburzeń hormonalnych dobiera leczenie.
Dr n.med. Joanna Jędrys
Centrum Medyczne DBAJ O PIERSI ul.Janickiego 1A/U3, 31-442 Kraków www.dbajopiersi.pl, www.facebook.com/dbajopiersi
rejestracja 511-729-279