Endometrioza ‒ problem wielu kobiet?

Endometrioza jest stanem patologicznym spowodowanym silnym rozrostem komórek podobnych do endometrium poza jamą macicy. Jest jedną z najczęstszych chorób ginekologicznych. Choroba prowadzi do pogorszenia jakości życia, powoduje ból, a czasem utrudnia zajście w wyczekiwaną ciążę. Przyczyny rozwoju endometriozy wciąż budzą wiele pytań i domysłów wśród naukowców

 

Co to jest endometrium i jakie funkcje pełni?

Endometrium to wewnętrzna błona śluzowa macicy wyściełająca jamę macicy i obficie zaopatrzona w naczynia krwionośne. Jego wskaźniki zależą bezpośrednio od dnia cyklu miesiączkowego kobiety. W niektórych przypadkach warstwa ta zaczyna nadmiernie rosnąć, co można wyraźnie zobaczyć na USG. Prawidłowo rozwinięte endometrium jest niezbędne dla płodności, prawidłowego przebiegu ciąży oraz prewencji powstawania zrostów tkankowych.

 

Czym jest endometrioza?

Endometrioza to kobieca choroba ginekologiczna, w której endometrium zaczyna przenikać do struktur leżących poniżej (myometrium), sąsiednich narządów miednicy mniejszej (jajowody, jajniki, pęcherz moczowy), a nawet do odległych części ciała. Jednocześnie ogniska endometrium poza macicą również podlegają cyklowi menstruacyjnemu, przyczyniając się do rozwoju krwawienia. Endometrioza początkowo objawia się bolesną, obfitą i przedłużającą się miesiączką.

 

Endometrioza – przyczyny

Dokładne pochodzenie endometriozy uważa się za wieloczynnikowe. Postawiono kilka hipotez wyjaśniających pochodzenie endometriozy:

 

• Miesiączka wsteczna, gdy krew menstruacyjna zawierająca komórki endometrium przepływa z powrotem przez jajowody do jamy miednicy. Równolegle krew wypływa z organizmu przez szyjkę macicy i pochwę podczas menstruacji. Miesiączka wsteczna może powodować osadzanie się komórek podobnych do endometrium poza macicą, gdzie mogą się zagnieździć i rosnąć.

• Metaplazja komórek – komórki jednego typu są zastępowane komórkami innego typu. Komórki te poza macicą zamieniają się w komórki przypominające endometrium i dochodzi do ich rozrostu

• Komórki macierzyste wywołują choroby, które następnie rozprzestrzeniają się po całym organizmie poprzez naczynia krwionośne i limfatyczne.

 

Obecnie endometrioza pozostaje chorobą bez ustalonej jednoznacznej przyczyny.

 

Objawy tego schorzenia

 

Objawy endometriozy są różne i mogą objawiać się połączeniem następujących stanów:

 

• bolesne miesiączki

• ból podczas i/lub po stosunku

• problemy z zajściem w ciążę u kobiet w wieku rozrodczym

• bolesne wypróżnienia

• przewlekły ból miednicy

• bolesne oddawanie moczu

• przewlekłe zmęczenie

• depresja lub zaburzenia lękowe

• wzdęcia i nudności

 

Oprócz powyższych objawów endometrioza może prowadzić do niepłodności. Niepłodność występuje z powodu możliwego nacieku endometriozy na jamę miednicy, jajniki, jajowody lub macicę.

Czy endometrioza szkodzi na ciążę?

U około 30% kobiet chorujących na endometriozę rozwija się bezpłodność. Ze względu na zmniejszenie grubości endometrium, rzadko ciąża przebiega prawidłowo. Niekorzystne warunki do implantacji zarodka mogą skutkować poronieniami nawykowymi.

Jak zdiagnozować endometriozę?

Jeśli dolegliwości wskazują na oznaki endometriozy szyjki macicy lub innych narządów, diagnoza nie zostanie postawiona do czasu uzyskania wyników laboratoryjnych. Najczęściej wykorzystywanym narzędziem diagnostycznym jest laparoskopia, ale pomocniczo używa się również USG (m.in. w celu zobrazowania torbieli endometrialnych) i biopsji endometrium.

Leczenie endometriozy

Leczenie endometriozy opiera się na leczeniu operacyjnym w połączeniu ze stosowaniem środków farmakologicznych (terapia hormonalna w celu obniżenia poziomu estrogenów) oraz łagodzących dolegliwości bólowe w jamie brzusznej. Spadek poziomu estrogenów zmniejsza zmiany endometrialne. Chirurgiczne usunięcie ognisk endometriozy jest uważane za niezawodną metodę eliminowania ogniska patologicznego. Jeśli jest taka możliwość, metodą z wyboru jest laparoskopowe usunięcie ognisk endometriozy.

 

Przypisy:

1. W gabinecie lekarza specjalisty. Ginekologia i położnictwo. Endokrynologia ginekologiczna. Red. Dębski, Romuald . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018

2. Położnictwo i ginekologia Tom 1-2. Red. Bręborowicz, Grzegorz H. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2020

 

Źródło: materiał Partnera MK