Efekt Pigmaliona – wizualizacje, oczekiwania i ich wpływ na twoje życie

Socjolodzy dowiedli, że nasze oczekiwania mają wpływ na motywację u innych. W psychologii społecznej pojęcie to ma nazwę „efekt Pigmaliona”. Co to i gdzie znajduje zastosowanie? Efekt Pigmaliona to zjawisko psychologiczne polegające na tym, że ludzie zachowują się zgodnie z oczekiwaniami innych wobec siebie. Ma on znaczenie w wielu dziedzinach życia, takich jak edukacja, praca i relacje. Sprawdź, do czego możesz wykorzystać efekt Pigmaliona i jak może pomóc ci w życiu

Samospełniająca się przepowiednia – efekt Pigmaliona

Co to jest efekt Pigmaliona i co go łączy z samospełniającą się przepowiednią?

Efekt Pigmaliona jest odmianą samospełniającej się przepowiedni. Co o tym zjawisku mówi psychologia? Samospełniająca się przepowiednia to koncepcja z zakresu psychologii i socjologii. Pojęcie to opisuje sytuację, w której pewne przewidywania lub oczekiwania stają się rzeczywistością dzięki temu, że są traktowane jako fakt lub podstawowe założenie. Prowadzi to jednostki lub grupy do konkretnych zachowań, spełniających te przewidywania.

Efekt Pigmaliona – co to jest i jak działa?

Efekt Pigmaliona działa w sposób dwutorowy. Jego główną siłą napędową jest zjawisko wspomnianej już samospełniającej się przepowiedni. Z drugiej strony efekt ten opiera się na wpływie oczekiwań społecznych na zachowania osób, których one dotyczą. Wpływ oczekiwań na motywację pokazuje, że ludzie wykazują tendencję do zachowywania się zgodnie z tym, czego oczekują od nich inni. Innymi słowy, jeśli ktoś oczekuje od ciebie sukcesu, jest bardziej prawdopodobne, że go osiągniesz, ponieważ twoje zachowanie będzie podświadomie ukierunkowane na spełnienie tych oczekiwań.

Jak powstała samospełniająca się przepowiednia?

Termin „samospełniająca się przepowiednia” powstał dzięki psychologowi Robertowi Rosenthalowi, który w 1968 roku przeprowadził słynny eksperyment. Dotyczył on wpływu oczekiwań nauczycieli na zachowania uczniów i ich wyniki w nauce. Istota eksperymentu polegała na podaniu nauczycielom fałszywych informacji na temat uczniów.

 

Eksperyment miał miejsce w szkole podstawowej w West Coast, w San Francisco. Psycholog Robert Rosenthal i nauczycielka Lenore F. Jacobson przeprowadzili szereg testów na inteligencję wśród uczących się tam dzieci. Następnie podali nauczycielom losowe nazwiska osób, które miały zakończyć testy z najwyższym wskaźnikiem IQ. Ci sądząc, że dzięki wyższemu ilorazowi inteligencji, te konkretne dzieci osiągną lepsze wyniki, bardziej skupiali się na nich, okazując im więcej uwagi i wsparcia, niż innym dzieciom. Uczniowie nie chcąc zawieść nauczycieli, zaczęli poświęcać więcej czasu na naukę, co przyczyniło się do polepszenia ich wyników i przyniosło oczekiwany przez badaczy rezultat. Efekt ten został opisany przez autorów eksperymentu w książce „Pygmalion In The Classroom” i nazwany później efektem Rosenthala (efektem oczekiwań eksperymentatora).

 

 

Przeczytaj koniecznie:

Szkoła – źródło pogłębiających, dziecięcych kompleksów?

Skąd wziął się efekt Pigmaliona?

Efekt Pigmaliona spopularyzował i opisał amerykański socjolog Robert K. Merton. W swojej książce „Teoria socjologiczna i struktura społeczna” przedstawił rozważania dotyczące „definicji sytuacji”. Pojęcie to zaistniało w socjologii dzięki Williamowi Isaacowi Thomasowi i głosiło, że jeśli ludzie uważają sytuacje za rzeczywiste, to w rezultacie takie się one stają. Merton wykorzystał ten termin, aby poznać mechanizm działania i opisać czym jest samospełniająca się przepowiednia. Psychologia uznaje jego prace za kluczowe w dziedzinie socjologii i psychologii społecznej.

 

Nazwa efektu pochodzi z mitologii greckiej od imienia króla Cypru – Pigmaliona. Mit ten opowiadał o rzeźbiarzu Pigmalionie, który zakochał się w stworzonej przez siebie figurze z kości słoniowej. Rzeźba przedstawiała postać idealnej kobiety i była wykonana z taką dokładnością, że ciężko było ją odróżnić od żywej. Pigmalion nazwał figurę kobiety Galateą. Obdarowywał ją kwiatami i prezentami i stroił ją w wytworne suknie. Bogini miłości Afrodyta wysłuchała modlitw Pigmaliona i ożywiła jego ukochaną. Według mitu Galatea ożyła dzięki sile jego miłości i wiary w to, że jest prawdziwą kobietą.

Efekt Pigmaliona – przykłady

Samospełniająca się przepowiednia. Przykłady efektu Pigmaliona w życiu codziennym

Efekt Pigmaliona został udowodniony naukowo w wielu badaniach. Najbardziej znanym przykładem efektu Pigmaliona jest ten związany z eksperymentem Rosenthala. Dotyczy on edukacji i pokazuje, że w szkole nauczyciele, którzy wierzą w potencjał uczniów i traktują ich jak zdolnych, często faktycznie pomagają im osiągać sukcesy. To samo można zauważyć w sferze zawodowej. Kiedy przełożeni wierzą w umiejętności i potencjał swoich pracowników, ci pracownicy często się rozwijają i osiągają lepsze wyniki (badanie McNatt z 2000 roku).

 

Efekt Pigmaliona obserwuje się również w relacjach międzyludzkich. Oczekiwania rodziców wobec swoich dzieci mają ogromny wpływ na ich rozwój i zachowanie. Dzieci, które od najmłodszych lat są traktowane jak zdolne i utalentowane, często będą dążyć do osiągnięć i realizacji swoich celów (badanie Kingsleya i Grolnickiej z 1991 roku). Wspólnota, do której należymy, także może mieć wpływ na nasze osiągnięcia. Gdy otoczenie społeczne uznaje nas za kompetentnych i zdolnych, jest większe prawdopodobieństwo, że będziemy dążyć do realizacji swoich celów.

 

Badanie Kiereina i Golda z 2000 roku pokazało, że efekt Pigmaliona ma swój udział również w sporcie. Jeśli trener wierzy, że dany zawodnik jest wyjątkowo zdolny, może poświęcić mu więcej uwagi i skupić się na pomocy w rozwoju jego sportowych umiejętności. To z kolei może zmotywować zawodnika do cięższej pracy i osiągania lepszych wyników.

 

Efekt Pigmaliona – przykłady w związku

Efekt Pigmaliona może sprzyjać poprawie relacji i umacnianiu więzi z partnerem. Jego działanie ma pozytywny wpływ na komunikację, wsparcie i zaufanie. Koncentracja na pozytywnych cechach danej osoby i oczekiwanie od niej większego zaangażowania wpływa na samoocenę i przyczynia się do zwiększenia motywacji do pracy nad sobą i relacją.

 

Efekt Pigmaliona w związku pojawia się, jeśli partner wyraża przekonanie, że jesteś atrakcyjna, inteligentna, lub zdolna. Wsparcie, które od niego otrzymujesz i wiara w twoją osobę, sprawia, że zyskujesz motywację do działania i prawdopodobieństwo twojego sukcesu wzrasta. Świadomość tego, że masz u swojego boku kogoś, kto wierzy w ciebie i zawsze cię dopinguje, dodatkowo podbudowuje twoją samoocenę. Wzmocnienie poczucia własnej wartości pozwala ci lepiej sobie radzić ze stresem i problemami życia codziennego, co przekłada się na lepsze funkcjonowanie związku. Wzajemne wsparcie sprzyja kreowaniu intymności, pomaga budować zaufanie, pogłębia więź emocjonalną, w efekcie czego wzmacnia waszą relację.

 

Sprawdź też:

Jak dbać o związek? Zobacz kluczowe składniki

Negatywny aspekt efektu Pigmaliona – Efekt Golema

Efekt Golema to negatywna odmiana efektu Pigmaliona. Zjawisko to pokazuje, że nasz brak wiary w innych, może przekładać się na ich sukces. W szkole niskie oczekiwania nauczycieli mogą prowadzić do niższych wyników uczniów. Natomiast kiedy przełożeni mają niskie oczekiwania wobec swoich pracowników, ci mogą czuć się zniechęceni i nie wykazywać zaangażowania w pracę.

 

Efekt Golema w związku polega na negatywnych oczekiwaniach jednego z partnerów wobec drugiego. Ograniczanie wolności partnera i brak wiary w jego możliwości, może powodować osłabienie jego pewności siebie, a w konsekwencji burzyć zaufanie i wpływać na pogorszenie się relacji.

 

Wizualizacja – co to?

Efekt Pigmaliona pokazuje, że oczekiwania mają realny wpływ na nasze życie. Stosując go, możemy tworzyć pozytywną samospełniającą się przepowiednię i osiągać lepsze rezultaty w wielu dziedzinach.

Wizualizacja – co to jest i co ma wspólnego z efektem Pigmaliona?

Sposobem na wprowadzenie w życie efektu Pigmaliona jest wizualizacja. Psychologia traktuje ją jako technikę wspierającą, która pomaga w zmianie nawyków, co przyczynia się do osiągania osobistych sukcesów i sprzyja spełnianiu marzeń. Wizualizacja pokazuje, że myśl poprzedza działanie. Tworząc pozytywne wizje przyszłości i nas samych, wzmacniamy poczucie własnej wartości i wiarę w swoje siły.

 

Wizualizacje konkretnych wydarzeń sprzyjają pojawieniu się efektu Galatei. Jest to odmiana efektu Pigmaliona, która dotyczy pozytywnych oczekiwań. Efekt Galatei w wizualizacjach określa wpływ naszych osobistych oczekiwań względem siebie. Zgodnie z zasadą działania samospełniającej się przepowiedni, oczekiwania te będa oddziaływały na nasze zachowanie i osiągnięcia. Jeżeli masz pozytywne przekonania dotyczące swoich możliwości, prawdopodobnie radzisz sobie w życiu lepiej, niż osoba, która w siebie nie wierzy, w związku z czym oczekuje porażki.

 

Jak wizualizować?

Możesz wizualizować, wykorzystując różne techniki takie jak np. pisanie dziennika, tworzenie mapy marzeń, czy medytacja, jednak wszystkie metody wizualizacji opierają się na tym samym. Każda wizualizacja celów dotyczy pozytywnych rzeczy i jest bardzo szczegółowa.

 

Wizualizacja działa w myśl zasady „pozytywne myślenie rodzi pozytywne zdarzenie”. Wyobrażając sobie to, co chciałabyś, by ci się przytrafiło, myślisz o przyjemnych i korzystnych rzeczach i sytuacjach. Zgodnie z efektem Galatei wizualizowanie buduje przekonania i oczekiwania, które masz wobec siebie samej, co może wpływać na twoje osiągnięcia. Jeśli wierzysz w swoje umiejętności i potencjał, jest większa szansa, że podejmiesz wysiłek, by osiągnąć sukces. W praktyce oznacza to, że twoje pozytywne przekonania mają realny wpływ na sukcesy.

 

Wizualizacja marzeń i celów powinna zawierać jak najwięcej detali włącznie z szatą naszych odczuć. Dokładne wyobrażenie sobie sytuacji i stanu emocjonalnego, który będzie towarzyszył ci, gdy twoja wizja się spełni, sprawia, że mózg rejestruje go jako rzeczywistość. Dzięki temu zwiększa się prawdopodobieństwo zadziałania prawa przyciągania.

 

Może cię zainteresować:

Manifestacja – co to znaczy i jak zacząć?

 

Jak wizualizować? Skoncentruj się na jednym z celów. Zamknij oczy i przenieś się w myślach do scenariusza, który mógłby się wydarzyć, gdyby ten cel został osiągnięty. Obraz, który wytworzysz w swojej głowie, powinien być jak najbardziej dokładny. Wyobraź sobie miejsce, kolory, zapachy oraz emocje, które ci towarzyszą. Spróbuj poczuć się i zachowywać tak, jakby to, o czym marzysz, było już teraźniejszością. Wracaj do swojej wizualizacji codziennie, pozwoli to pobudzić moc Twojej podświadomości.

 

 

Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pigmalion_(kr%C3%B3l_Cypru)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Definicja_sytuacji
https://pl.wikipedia.org/wiki/Efekt_Pigmaliona
https://www.wiktortokarski.pl/efekt-pigmaliona-w-zwiazkach/#Jak_efekt_Pigmaliona_dziala_w_zwiazkach
https://portal.librus.pl/rodzina/artykuly/efekt-pigmaliona-o-sile-wyobrazni-i-wizualizacji
https://otylia.pl/efekt-pigmaliona/
https://www.medonet.pl/psyche/psychologia,efekt-pigmaliona—na-czym-polega–jak-dziala-i-jak-go-wykorzystac-,artykul,19917795.html
https://www.mamazone.pl/zdrowie-kobiety/wizualizacje-terapeutyczne/
https://zwierciadlo.pl/psychologia/529684,1,efekt-pigmaliona–pozytywne-myslenie-moze-wywolac-pozytywne-zdarzenie.read
https://www.glamour.pl/artykul/wizualizacja-celu-kiedy-pomaga-a-kiedy-szkodzi-techniki-i-cele-200620022333#Techniki+i+przyk%C5%82ady+wizualizacji