Doula – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Czy partner jest jedyną osobą, która może towarzyszyć kobiecie na sali porodowej i czy rzeczywiście to on powinien się tam wtedy znaleźć? Czy po porodzie kobieta, poza sporadycznymi wizytami położnej, musi radzić sobie sama? Te pytania zapewne zadaje sobie wiele przyszłych mam, czy to dopiero planujących rodzinę czy już będących w ciąży. W tym trudnym pod wieloma względami okołoporodowym okresie żadna kobieta nie musi być sama. Wystarczy, że skorzysta z usług douli. Kto to taki?

Doula – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Choć sam wyraz „doula” z greckiego oznacza „służącą”, w latach 70. nabrał innego znaczenia, ponieważ zaczęto w ten sposób określać kobiety (nie położne), pomagające młodym matkom przed porodem i po nim. Jest to zawód, który pojawił się w Polsce niedawno – oficjalnie do rejestru zawodów został dopiero w 2015 r., choć pierwsza doula w naszym kraju rozpoczęła działalność w 2003 r. Obecnie istnieje wiele szkół przygotowujących do pełnienia tej funkcji.

Przeczytaj też: Błękitny Poród, czyli poród w autohipnozie – tak rodziła księżna Kate

Kim jest doula?

Coraz częściej słyszymy, że kobiecie przed porodem i zaraz po nim pomagać może doula. Kto to jest? Doula to w pewnym sensie asystentka ciężarnej kobiety, a potem matki (i tak naprawdę całej rodziny), pomagająca jej na różne niemedyczne sposoby, przede wszystkim udzielając wsparcia emocjonalnego i fizycznego podczas wykonywania codziennych czynności. Jest odpowiednio przeszkolona, posiada wiedzę i doświadczenie (sama jest matką), dzięki czemu może udzielać rad i wiarygodnych informacji swoim podopiecznym.
Definicję douli można sprowadzić do określenia „opiekunka okołoporodowa”. Może towarzyszyć kobiecie przez cały okres ciąży, w czasie porodu (nawet przebywając z nią na sali porodowej), a także w połogu. Według przeprowadzonych niedawno badań takie stałe wsparcie bardzo pozytywnie wpływa nie tylko na zdrowie psychiczne matki, rozwój dziecka w pierwszych miesiącach po narodzinach, ale nawet na samą akcję porodową.

Może zainteresujesz się też: Poród lotosowy w domu (zdjęcia)

Doula przy porodzie

Często zdarza się, że jeżeli kobietę wspiera doula, poród ma znacznie łagodniejszy przebieg, zmniejsza się też ryzyko niedotlenienia noworodka, a cały proces trwa dużo krócej. Obecnie normą jest, że szpitale pozwalają na obecność na sali porodowej osoby towarzyszącej. Zazwyczaj kobiecie towarzystwa dotrzymują osoby z rodziny, które nierzadko same potrzebują wówczas większego wsparcia niż sama rodząca.
Tymczasem doula przy porodzie będzie nieocenioną pomocą i zadba o dobre samopoczucie psychiczne kobiety. Nie jest lekarzem ani pielęgniarką, nie koncentruje się więc na żadnym z aspektów medycznych wydarzenia, a cała jej uwaga poświęcona jest rodzącej, z którą ma bliską relację. Ponieważ dysponuje dużym doświadczeniem i doskonale rozumie przebieg porodu, będzie w stanie kontrolować własne emocje i uspokoić młodą matkę.
Obecność douli podczas porodu może pozytywnie wpłynąć na relację rodzącej z partnerem, jeśli też jest obecny, oraz sprawić, że bóle staną się mniej odczuwalne, a nawet zmniejszyć ryzyko tego, że będzie konieczne zastosowanie środków farmakologicznych lub cesarskiego cięcia.

Doula a położna – różnice

Doula a położna to dwie zupełnie różne funkcje. Przede wszystkim – doula nie ma wykształcenia medycznego, zwykle kończy specjalny kurs, trwający dużo krócej niż studia. Jej praca polega głównie na nawiązaniu bliskiej relacji z ciężarną kobietą. Musi mieć własne doświadczenia związane z macierzyństwem wolne od jakichkolwiek traum. Cechują ją empatia i opanowanie emocjonalne, dzięki czemu może pozytywnie wpływać na młodą matkę. Jeżeli pomaga łagodzić ból, to tylko przy wykorzystaniu naturalnych metod.
Natomiast położna z racji wykształcenia może podejmować wszelkie ważne decyzje dotyczące medycznej opieki nad ciężarną, a potem matką oraz dzieckiem, obserwuje, bada i udziela fachowej pomocy. Doula dba przede wszystkim o psychikę rodzącej, z kolei położna o jej zdrowie fizyczne. Ponadto w danym momencie zajmuje się tylko jedną kobietą – natomiast położna ma ich pod opieką znacznie więcej.

Doula – opinie specjalistów

W kwestii roli douli opinie specjalistów są zgodne – choć nie do końca wiadomo, jaki mechanizm za to odpowiada, jej obecność w życiu ciężarnej kobiety ma na nią niezwykle pozytywny wpływ. Jest to widoczne zwłaszcza w czasie porodu – statystycznie towarzystwo douli skraca cały proces o ok. 25 proc.. Sprawia też, że rzadziej konieczne jest znieczulenie, a matka dużo lepiej radzi sobie z opieką nad noworodkiem, np. z karmieniem.

Przeczytaj: Szkoła dobrego rodzenia

Doula – czy warto skorzystać z jej pomocy?

Doula może odegrać ważną rolę w trakcie porodu. Czy warto skorzystać z jej pomocy przed porodem, w jego trakcie i zaraz po nim? Wybór należy do kobiety. Komfort psychiczny ciężarnej, a potem młodej matki, pomoc w drobnych, codziennych czynnościach, takich jak udzielanie informacji na bieżąco – to wszystko sprawia, że kobieta łatwiej znosi czas okołoporodowy i dużo lepiej radzi sobie potem z obowiązkami przy dziecku. Trudno się więc dziwić, że zainteresowanie zarówno usługami tego typu, jak i pracą w tym zawodzie jest coraz większe.

Olga Przegorzalska