fot. Pixabay
Zioła i warzywa w doniczkach to coś więcej niż kuchenny trend – to małe domowe ogrody, tyle że w praktycznym wydaniu. Zajmują mało miejsca, nie wymagają dużego doświadczenia, a dają zaskakująco dużo satysfakcji. Szczególnie jeśli postawi się na gatunki praktyczne – takie, które nie tylko ładnie wyglądają, ale też doskonale sprawdzają się w codziennym gotowaniu. Bazylia, rozmaryn, mięta, rukola, imbir czy pomidory to rośliny, które nie potrzebują wiele, by pięknie odwdzięczyć się za gościnę w twoim domowym ogrodzie
Co w artykule?
• Imbir w doniczce wypuszcza długie, wąskie liście przypominające trawę, a pod ziemią tworzy kłącze, które można zbierać po około 8–10 miesiącach od posadzenia.
• Rukola w doniczce rośnie szybko – od siewu do pierwszego zbioru mija około 3 tygodnie. Najlepiej wysiewać ją wczesną wiosną lub późnym latem, żeby nie zakwitła zbyt szybko.
• Lawenda w doniczce potrzebuje dużo słońca, lekkiej gleby i bardzo oszczędnego podlewania – w takich warunkach będzie kwitnąć obficie od czerwca do sierpnia.
• Liść laurowy w doniczce dobrze znosi domowe warunki przez cały rok, ale zimą trzeba go przenieść w jasne, chłodne miejsce i ograniczyć podlewanie.
• Pomidory w doniczce najlepiej uprawiać w wersjach karłowych lub balkonowych, a do podwiązywania sprawdzą się bambusowe paliki albo spiralne druty ogrodnicze.
• Aby uzyskać zdrowe owoce, pomidory w doniczce należy regularnie nawozić, usuwać wilgoć z liści i przycinać wilki – czyli boczne pędy pojawiające się w kątach liści.
Zioła w doniczce
fot. Pixabay
Uprawa ziół w doniczkach to jeden z najprostszych sposobów, żeby mieć pod ręką naturalne i świeże przyprawy. Wystarczy dobrze nasłoneczniony parapet albo balkon, żeby cieszyć się ich zapachem, smakiem i właściwościami. Jedną z najbardziej efektownych roślin jest lawenda w doniczce – pachnie intensywnie, odstrasza komary i sprawdza się zarówno jako ozdoba, jak i składnik uspokajających naparów. Lubi suche podłoże i pełne słońce, a zimą najlepiej przenieść ją w chłodne miejsce z dostępem do światła.
Drugim ziołem, które świetnie radzi sobie w pojemniku, jest liść laurowy w doniczce. Choć zwykle kupowany w formie suszonej, liść laurowy jako roślina ma piękne, błyszczące liście i może pełnić funkcję niewielkiego, zimozielonego drzewka. Trzeba jednak pamiętać, żeby zimą ograniczyć podlewanie i zadbać o stosunkowo niską temperaturę otoczenia. Dobrym miejscem na laur doniczkowy będzie balkon typu szklarnia – osłoniony, trzymający temperaturę ok 10-15 stopni.
To też dla ciebie:
Wytrzymałe rośliny, które można trzymać na balkonie
Nie może też zabraknąć mięty, która rośnie błyskawicznie, nawet w mniej słonecznych warunkach. To dobry wybór dla początkujących – wystarczy regularne podlewanie i przycinanie, żeby nie zdominowała całej doniczki. Świetnie sprawdzi się jako dodatek do lemoniady, deserów, a nawet sosów do mięs. Z kolei rozmaryn i szałwia potrzebują więcej słońca i lekkiego podłoża, ale odwdzięczają się wyjątkowym aromatem i odpornością na choroby. Te zioła nie przepadają za przelaniem – podlewamy dopiero wtedy, gdy ziemia jest wyraźnie sucha.
Na koniec królowa kuchni włoskiej – bazylia. Wymaga dużo światła, ciepła i regularnego nawadniania. Warto ją przycinać, gdy tylko zaczyna kwitnąć – w ten sposób dłużej utrzyma świeże liście. Dobrze rośnie w pojemnikach na kuchennym blacie, o ile dostaje sporo dziennego światła. Wszystkie te zioła nie tylko urozmaicą smak potraw, ale też wprowadzą do domu zapach śródziemnomorskiego ogrodu – i to bez wychodzenia z mieszkania.
Warzywa i korzenie w doniczce
Nie trzeba mieć ogrodu, żeby cieszyć się świeżymi warzywami z własnej uprawy. Wystarczy kilka donic, trochę słońca i systematyczność, by zapełnić balkon, parapet albo kuchenny kącik owocującą zielenią. Rukola w doniczce to jeden z najszybszych i najmniej wymagających wyborów – kiełkuje po kilku dniach, a po trzech tygodniach można już zrywać pierwsze listki. Lubi chłodniejsze okresy wiosny i jesieni, a jej pieprzny smak idealnie podbija sałatki i kanapki. Trzeba ją siać często i regularnie, bo szybko zaczyna kwitnąć i traci na smaku.
fot. Pixabay
Znacznie więcej uwagi potrzebują pomidory w doniczce, ale też satysfakcja z pierwszego własnego owocu jest ogromna. Odmiany koktajlowe lub balkonowe świetnie czują się w dużych pojemnikach z żyzną ziemią. Jak podwiązać pomidory w doniczce? Najprościej – do bambusowego palika lub drutu ogrodowego, lekko, bez uciskania łodygi. Jak dbać o pomidory w doniczce? Regularne podlewanie (ale bez przelania), nawożenie co 10–14 dni i usuwanie „wilków” – bocznych pędów, które zabierają siły roślinie. To naprawdę działa.
Czytaj też:
Pomidory na balkonie – domowy ogródek
Ciekawą propozycją dla bardziej cierpliwych jest imbir w doniczce. Ma ozdobne, długie liście, które przypominają trawy, a pod ziemią rozwija się jadalne kłącze. Jak wygląda imbir w doniczce? Z wierzchu dość niepozornie, ale pod ziemią dzieje się magia. Najlepiej sadzić go na przełomie zimy i wiosny – z kawałka świeżego imbiru z „oczkiem”. Plony zbiera się po kilku miesiącach, gdy część nadziemna zaczyna żółknąć. Wtedy wystarczy delikatnie wyciągnąć kłącze, oczyścić i wykorzystać w kuchni.
Wśród mniej popularnych, ale efektownych roślin jadalnych jest też drzewko papryczkowe, czyli miniaturowe odmiany ostrej papryki, które świetnie sprawdzają się w doniczce. Ozdobne, kolorowe i bardzo praktyczne. Papryczki potrzebują dużo światła, ciepła i przepuszczalnej ziemi – wtedy owocują przez całe lato, a nawet jesienią. Niektóre odmiany są wieloletnie i można je przezimować w domu, by cieszyły oko i podniebienie także w kolejnych sezonach.
Ogród w donicy – praktyczne rozwiązanie
Jeśli brakuje miejsca na parapetach, a balkon to luksus, warto rozważyć jedno sprytne rozwiązanie – ogród w jednej dużej donicy. To nie tylko praktyczne, ale i efektowne – dobrze zaplanowana kompozycja może wyglądać jak miniaturowy zielnik z katalogu. Najlepiej sprawdzi się szeroka i głęboka donica o pojemności co najmniej 20–30 litrów – z odpływem i podstawką. Dobrze, jeśli donica ma jasny kolor i jest ustawiona w miejscu, które zapewnia jej minimum 6 godzin dziennego światła. Na dno warto wsypać warstwę keramzytu lub żwiru, potem żyzne, lekkie podłoże – najlepiej wymieszane z biohumusem lub kompostem.
Kluczem do sukcesu jest umiejętne dobranie roślin. W centralnej części można posadzić pomidory balkonowe – będą rosły wzwyż i dadzą stabilną konstrukcję. Wokół nich dobrze czują się zioła: bazylia, mięta (ale w osobnej, zakopanej doniczce, by nie zdominowała całości), rozmaryn czy szałwia. Na skraju warto wysiać rukolę albo koperek, które szybko urosną i będą dobrze wyglądać jako zielone obrzeże. Można też dodać ozdobne drzewko papryczkowe – jego czerwone owoce będą kontrastem dla reszty.
Zioła odstraszają szkodniki, a ich korzenie dobrze znoszą bliskie sąsiedztwo innych gatunków. Ważne tylko, by nie przesadzać z ilością – każda roślina musi mieć trochę przestrzeni. Alternatywnie, gdy masz w domu naprawdę mało miejsca, możesz urządzić wiszący ogród. Na wbitych w ścianę kołkach powieś dwie lub trzy poziome, wąskie donice. Możesz zawiesić je jedna nad drugą. Dzięki temu oszczędzasz miejsce.
