Czym jest echoizm i jak rozpoznać echoistę?

Pojęcie narcyzmu jest powszechnie znane, dlatego wielu z nas potrafi bez problemu rozpoznać osobę narcystyczną. Mit o Narcyzie kojarzymy ze szkoły, jednak postać Echo? Cóż, nawet jeżeli wiemy kim była, nieco trudniej jest scharakteryzować jej postawę. Poznaj echoizm – czyli przeciwieństwo narcyzmu i dowiedz się, jak rozpoznać echoistę 

Echoizm jest pojęciem silnie związanym z narcyzmem, ponieważ często określa się go jako jego przeciwieństwo. Osoby, ktre charakteryzuje ta postawa pozbawiają siebie indywidualności po to, by móc stać się odbiciem drugiego człowieka. Przyklaskują mu i odpowiadają na jego potrzeby, by w zamian dostać okruch miłości. Echoiści często wiążą się z narcyzami, ponieważ doskonale wiedzą, co robić, by dać im szczęście. Jeżeli echoista w porę nie dostrzeże błędów jakie popełnia, tworząc relacje, prawdopodobnie zostanie wykorzystany przez osobę o dominującym charakterze.

Echoizm cechy

Echoistów cechuje najczęściej:

• uległość w stosunku do innych,
• bardzo wysoka empatia,
• brak swojego zdania,
• wrażliwość,
• brak asertywności,
• lęk przez byciem zauważonym, wyróżnianiem się,
• wyrozumiałość,
• dopasowywanie się do innych, elastyczność,
• wyczulenie na zmiany nastroju u bliskich,
• ponadprzeciętna koncentracja na drugim człowieku.

Echoizm definicja

Echoizm to postawa, charakteryzująca się niezwykle wysoką empatią, wyrozumiałością i elastycznością w stosunku do bliskich osób. Mówi się, że echoizm to przeciwieństwo narcyzmu. Echoiści dbają o innych, jednocześnie całkowicie zatracając siebie i zapominając o swoich potrzebach. Potrafią bez problemu rozpoznać emocje innych, jednocześnie zupełnie unieważniając własne odczucia.

Może cię zainteresować: Związek z narcyzem. Byłam taka szczęśliwa! (prawdziwe historie)

Nimfa echo – czyli skąd wziął się echoizm

Wielu z nas kojarzy mit o Narcyzie – pięknym i zakochanym w sobie młodzieńcu, któremu do stóp padały wszystkie nimfy. Ważną rolę w micie gra nimfa Echo – która, ukarana przez Herę, mogła jedynie powtarzać ostatnie zasłyszane słowa. Odpowiadała więc Narcyzowi jego słowami. Ten jednak szybko znudził się zabawą i porzucił zrozpaczoną Echo. Nimfa odtrącona przez narcyza udała się na pustkowie i zaczęła niknąć, aż został z niej tylko głos, który odbijał to, co usłyszał.

Echo – obraz olejny Alexandre’a Cabanela / źródło: Wikipedia

Postać echo stała się inspiracją nie tylko dla artystów, ale także dla psychologów. Pierwszy raz wspomniał o niej Craig Malkin, psycholog kliniczny i wykładowca. W swojej książce „Rethinking Narcissism” wydanej w 2015 roku Malkin stosuje pojęcie echoizmu po raz pierwszy. Wyjaśnia, że narcyzm to spektrum a także uzasadnia, dlaczego zbyt mało narcystycznych cech może stanowić problem. Zdaniem Malkina, echoizm to strach przed wyjątkowością i byciem zauważonym. Uczony uważa, że u podstaw tego lęku stoi obawa o bycie posądzonym o narcyzm. W „Rethinking Narcissism” pisze:

Kiedy myślałem o tym, jak Echo reagowała na potrzeby i uczucia ukochanego, przeżyłem tzw. moment „aha!”. Zdałem sobie sprawę, że ludzie, którzy utrzymują bliskie relacje z osobami narcystycznymi, w pewnym momencie rezygnują ze swoich potrzeb na rzecz i dla „dobra” związku, koncentrują się tym, jak czuje się druga strona.

Aby jednak stać się taką osobą, trzeba mieć ku temu predyspozycje. Postawę echoisty często wynosi się z domu. Sam Malkin ma za sobą takie doświadczenia. Jako dziecko wychowywany był przez matkę, która ciągle znajdowała się w centrum uwagi. Aby poczuć jej miłość, nauczył się ignorować swoje potrzeby i odzwierciedlać te należące do niej. W ten sposób zyskiwał odrobinę uczucia. W dorosłym życiu ten schemat okazuje się jednak niezwykle niszczący i najlepiej jest szybko zacząć nad nim pracować.

Echo i narcyz – przeciwieństwa czy dopełnienie?

Echo i narcyz to dwie postawy, które wydają się być doskonałym dopełnieniem. On chce koncentrować całą uwagę na sobie, ona – oddać mu całą siebie, byle tylko był szczęśliwy. Lub odwrotnie, to on odrzuca swoje potrzeby, aby ona czuła się jak najlepiej i obdarzyła go uczuciem. Oczywiście w dużym uproszczeniu. W rzeczywistości narcyz i echo prawie zawsze tworzą toksyczny związek. Prawie – bo po dostrzeżeniu tej zależności, oboje mogą zacząć nad sobą pracować. Jeżeli jednak narcyz odmawia współpracy, echoistka nie będzie z nim szczęśliwa. Narcyz wykorzysta ogromne pokłady jej empatii, by móc błyszczeć jeszcze jaśniej, a Echo zacznie niknąć. Zupenie jak w opisanym akapit wyżej micie. 

Jak poradzić sobie z echoizmem? Przede wszystkim należy zauważyć schemat, jaki powielamy, prawdopodobnie w więcej niż jednej relacji. Dostrzeżenie go daje ogromną moc, ponieważ dopiero wtedy możemy przestać żyć w czyimś cieniu. Kolejnym krokiem powinno być zgłoszenie się do terapeuty. Z jego pomocą dostrzeżemy, jak znaleźliśmy się w tym miejscu. Psycholog pomoże nam zauważyć różne zależności oraz przedstawi prawa, jakie posiada każdy człowiek i nauczy nas, jak się do nich stosować.

Zobacz także: Ma za sobą dzieciństwo z narcystyczną matką i małżeństwo z narcyzem. Dziś mówi kobietom: Uciekaj!