Czy z aftą można iść na leczenie do stomatologa?
Niby drobiazg, a jaki uciążliwy i bolesny

fot. Eyetronic / Adobe Stock
Pojawienie się w jamie ustnej różnego rodzaju zmian, nawet niepozornych, może okazać się problematyczne, jeżeli mamy umówioną wizytę u stomatologa. Niektóre przypadłości stanowią wskazanie do rezygnacji lub zmiany terminu wizyty. Wiele wątpliwości budzą afty, czyli niewielkie rany, które powodują ból i pieczenie. Czy w przypadku pojawienia się afty można udać się na wizytę u dentysty?
Czym są afty?
Afty to z wyglądu niepozorne, ale uciążliwe i bolesne rany z owrzodzeniami, pokryte białym nalotem, charakteryzujące się obrzeżem zapalnym. Mogą występować pojedynczo lub w grupach, najczęściej na podniebieniu, częściach policzkowych, połączonych z dziąsłami, czasem także na języku. Zazwyczaj po jakimś czasie znikają samoistnie, jednak czas gojenia bywa różny w zależności od umiejscowienia i innych czynników zewnętrznych i może trwać nawet do 4 tygodni1.
Jakie są przyczyny powstawania aft?
Afty w jamie ustnej mogą pojawiać się z różnych przyczyn. Najczęściej mamy z nimi do czynienia w stanach osłabienia organizmu, na przykład przy przeziębieniu lub po przebytej chorobie. Chcąc zapobiegać powstawaniu owrzodzeń, trzeba zwrócić uwagę na dietę i dostarczane w niej składniki odżywcze, przede wszystkim witaminę A, witaminę B12, żelazo czy kwas foliowy, które wpływają na odporność i zdrowie układu nerwowego. Należy też zapewnić jamie ustnej odpowiednią higienę, a więc postawić na systematyczne szczotkowanie zębów i dziąseł, które jednocześnie nie będzie zbyt silne, aby nie podrażniło błon śluzowych i nie powodowało ran. Zaleca się też dokładnie myć warzywa i owoce przed spożyciem. Warto pamiętać o regularnym myciu rąk i uważać na to, aby nie wkładać brudnych palców do buzi.
Czy z aftą można iść do dentysty?
Jeżeli mamy umówioną wizytę u stomatologa, a zauważyliśmy u siebie owrzodzenie jamy ustnej, musimy przełożyć ją na inny termin. Pojawienie się afty stanowi przeciwwskazanie do wykonywania zabiegów dentystycznych, ponieważ zwiększa się ryzyko przeniesienia bakterii w inne miejsce. Zanim więc udamy się do stomatologa, musimy najpierw wyleczyć aftę. Jak to zrobić? Najlepiej zastosować dostępny bez recepty w aptece żel na afty, na bazie kwasu hialuronowego i polimeru o nazwie poliwinylopirolidon (PVP). Substancje te szybko tworzą na powierzchni owrzodzenia ochronny film, izolując odsłonięte zakończenia nerwów przed podrażnieniem i chronią w ten sposób przed bólem. PVP i kwas hialuronowy, mają silne właściwości bioadhezyjne i takie preparaty dłużej utrzymują się na uszkodzonej tkance2.
W niektórych pilnych przypadkach wizyta u stomatologa może okazać się konieczna, nawet gdy mamy aftę. Z dentystą należy również skontaktować się, jeżeli pomimo leczenia afta nie znika po upływie 2 tygodni lub gdy owrzodzenie ma charakter nawracający, wywołuje bardzo duży ból czy też pojawia się w grupach. W takich przypadkach konieczne jest ustalenie przyczyny powstawania dolegliwości i na jej podstawie wprowadzenie odpowiedniego leczenia, które może być rozszerzone nie tylko o opiekę dentystyczną, ale także wzmacnianie odporności i terapię ewentualnych chorób towarzyszących, mogących sprzyjać powstawaniu aft3.
Rekomendacje:
Radwan-Oczko M., Duś-Ilnicka I., Owczarek-Drabińska J., Kliniczne aspekty leczenia farmakologicznego zmian błony śluzowej jamy ustnej, Wrocław, 2022.
Ghurye S., McMillan R., Orofacial pain – an update on diagnosis and management. Br Dent J. 2017; 223(9).
Szymczak-Paluch M., Dermatologia po dyplomie, 2017; 22-28.
Nowak M. Forum stomatologii praktycznej, marzec/kwiecień 2019:60-64
Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Pediatria po dyplomie, kwiecień 2017; 70-74