fot. Pixabay
Suchość, swędzenie, uczucie ściągnięcia – sucha skóra może być pierwszym sygnałem, że organizm czegoś się domaga. Czasem wystarczy zmienić kosmetyk lub poprawić nawilżenie. Czasem jednak swędzenie bywa znakiem głębszych niedoborów – np. witamin, minerałów albo schorzeń, o których jeszcze nie wiemy. Od czego swędzi skóra? Powodów jest wiele – od alergii i cukrzycy, po problemy z wątrobą czy niedobory mikroelementów
Co w artykule?
• Swędzenie skóry może być skutkiem niedoboru witamin, odwodnienia lub chorób przewlekłych.
• Cukrzyca, niewydolność wątroby i problemy z nerkami mogą powodować świąd całego ciała.
• Sucha skóra po kąpieli może świadczyć o uszkodzonej barierze hydrolipidowej.
• Swędząca skóra głowy bywa efektem łojotoku, przesuszenia lub łuszczycy.
• Najczęściej swędzą nogi – przez krążenie, golenie, odwodnienie i niedobór cynku.
Dlaczego skóra swędzi?
Czemu swędzi skóra? Odpowiedź może być banalna – przesuszenie po kąpieli albo źle dobrany kosmetyk. Ale czasem powód leży głębiej. Swędzenie to reakcja skóry na czynniki drażniące, wewnętrzne i zewnętrzne. Od czego może swędzieć skóra?
• Sucha skóra – odwodnienie organizmu, zbyt częste kąpiele w gorącej wodzie, klimatyzacja, wiatr, wiek.
• Alergie skórne – na kosmetyki, detergenty, metale, sierść zwierząt, roztocza.
• AZS (atopowe zapalenie skóry) – przewlekła choroba zapalna o podłożu genetycznym.
• Łuszczyca, egzema, grzybica – choroby skóry przebiegające ze stanem zapalnym i łuszczeniem.
• Reakcje na leki – świąd może występować po antybiotykach, lekach przeciwbólowych, antydepresantach.
• Pasożyty i infekcje – np. świerzb, wszawica, infekcje grzybicze.
• Niedobory witamin i minerałów – zwłaszcza A, D, B3, B12 oraz cynku.
• Stres i napięcie nerwowe – reakcje psychosomatyczne mogą nasilać odczuwanie swędzenia.
Czy przy cukrzycy swędzi skóra?
Tak. Świąd to jeden z typowych objawów cukrzycy typu 2, zwłaszcza gdy poziom glukozy jest długo nieuregulowany. Skóra jest wówczas przesuszona, skłonna do pękania, łatwo się podrażnia. Cukrzyca wpływa na naczynia krwionośne i nerwy – a to powoduje miejscowy lub uogólniony świąd.
Swędzenie może być też efektem chorób wątroby. Gdzie swędzi skóra przy chorej wątrobie? Najczęściej są to dłonie, stopy i okolice kończyn. Świąd ma charakter uporczywy, pojawia się wieczorem i w nocy. Często towarzyszy mu żółtaczka lub zmiany skórne – choć nie zawsze. Przyczyną są kwasy żółciowe zalegające w skórze – ich nadmiar powoduje świąd, który potrafi spędzać sen z powiek. Niedobory też mają znaczenie. Brak cynku, witamin A, D, B3 i B12 może powodować suchość skóry i jej swędzenie, zwłaszcza na łokciach, nogach i dłoniach. Do tego odwodnienie – nawet lekkie – może uruchomić lawinę objawów skórnych.
Swędząca skóra po kąpieli
Jeśli po gorącej kąpieli pojawia się świąd, to najczęściej winna jest bariera hydrolipidowa. Ciepła woda, mydło, silne żele pod prysznic i twarda woda z kranu mogą pozbawić skórę naturalnych lipidów, a wtedy pojawia się uczucie ściągnięcia i swędzenie. Uwaga na kosmetyki! Zbyt agresywne peelingi, alkohol w tonikach czy źle dobrane mydła mogą zaburzyć pH skóry. Objaw? Swędzenie, suchość, a czasem drobne pęknięcia naskórka, które mogą przypominać siniaki. Pomóc może: krótszy prysznic (letnia woda), łagodny żel micelarny, balsam natłuszczający tuż po kąpieli. I więcej nawodnienia – od środka.
Swędząca skóra na nogach
To jeden z najczęstszych problemów dermatologicznych. Dlaczego? Bo nogi są najbardziej narażone na działanie czynników zewnętrznych: golenie, depilację, rajstopy, środki piorące, a także krążenie żylne. Świąd w dolnej części nóg często pojawia się u osób z siedzącym trybem życia lub przy żylakach. Jeśli skóra swędzi tylko wieczorem, może to mieć związek z obniżeniem poziomu kortyzolu – hormonu, który w ciągu dnia hamuje odczuwanie swędzenia. Gdy jego poziom spada, nawet niewielkie podrażnienia stają się uciążliwe.
Swędząca skóra głowy
Dlaczego skóra głowy swędzi? Najczęstsze odpowiedzi: łupież, przetłuszczanie się skóry, nieodpowiedni szampon. Ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Swędzenie głowy może mieć związek z łojotokowym zapaleniem skóry, grzybicą, egzemą albo stresem. Zacznijmy od podstaw: zbyt częste mycie głowy (zwłaszcza agresywnymi szamponami) może doprowadzić do przesuszenia skóry i zaburzenia mikroflory. To otwarta droga dla swędzenia.
Czytaj też:
Swędząca skóra głowy – co może oznaczać?
Z kolei niedomycie kosmetyków – np. odżywek, lakierów – może zablokować pory i wywołać reakcję zapalną. Ale świąd może też sygnalizować problemy wewnętrzne. Cukrzyca, niedobory żelaza, witaminy D, a nawet problemy z tarczycą – to wszystko może objawiać się jako swędząca skóra głowy. Swędzeniu często towarzyszy łuszczenie się skóry – wówczas należy rozważyć łupież suchy lub tłusty. Ale gdy skóra głowy jest jednocześnie czerwona i pokryta grubszą warstwą łuski – może to być łuszczyca.
Jak szybko złagodzić swędzenie skóry?
Na nagłe swędzenie najlepiej działa chłodzenie – sprawdzi się zimny okład, żel chłodzący lub przemycie skóry letnią wodą. Pomocne są też kremy z pantenolem, alantoiną albo mocznikiem (2–5%). Przy alergii ulgę mogą przynieść preparaty antyhistaminowe. Jeśli swędzenie pojawia się regularnie, sprawdź swoje kosmetyki i nawilżaj skórę codziennie. W razie braku poprawy – konieczna będzie konsultacja dermatologiczna.
