Co zrobić ze śmieciami wielkogabarytowymi?

Nowa ustawa śmieciowa, która zaczęła obowiązywać od 1 lipca 2013 r., zmieniła zasady gospodarki odpadami. Gmina, jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego, przejęła odpowiedzialność za sprawne funkcjonowanie systemu. Do kompetencji gminy należy m.in. ustalanie wysokości opłat za wywóz śmieci, w tym także wielkogabarytowych.

Na wymiar opłat wpływają bezpośrednio takie czynniki jak: koszty transportu, zbierania odpadów, odzysku oraz unieszkodliwiania. Ma to przełożenie na wysokość cen i tym samym należności, które muszą pokrywać koszty funkcjonowania całego procesu „obrotu” odpadami na terenie gminy.

Ustawa śmieciowa od początku budziła wiele kontrowersji – zarzucano jej przede wszystkim niejasność i brak komplementarności, co utrudniało wprowadzanie nowych przepisów w życie. 28 listopada 2014 r. Sejm przyjął nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która rozwiązuje kilka niejasności.

Jeden z dodanych punktów wyraźnie wskazuje, że „w zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina zapewnia właścicielom nieruchomości pozbywanie się wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, przy czym rozumie się przez to odbieranie odpadów z terenu nieruchomości (…) przyjmowanie odpadów przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz zapewnianie przyjmowania tych odpadów przez gminę w inny sposób”.

Doprecyzowano również zapisy dotyczące zadań gminy w zakresie szczegółowej organizacji procesu świadczenia usług odbioru odpadów komunalnych, w tym także sposobu wykonywania usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Rada gminy ustalenia w tej materii ma podejmować w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego.

Gminy w realizacji obowiązków wynikających z zapisów ustawy śmieciowej współpracują z firmami wywożącymi odpady – partnerzy gmin wyłaniani są w drodze przetargu.

Organizacja gospodarki odpadami wielkogabarytowymi w gminach

W ramach opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina zapewnia każdemu mieszkańcowi odbiór odpadów wielkogabarytowych. System, mniej więcej, w każdej gminie przedstawia się podobnie. O szczegółach decydują rady gmin.

Oczywiście nieco inaczej kwestie te są rozwiązywane w gminach wiejskich i miejskich, różna jest bowiem skala potrzeb ich mieszkańców. Inna jest częstotliwość odbioru tego rodzaju odpadów w poszczególnych gminach (wszystkie szczegółowe informacje można znaleźć w informatorach publicznych, w tym na stronach internetowych gmin).

Odpady wielkogabarytowe można samodzielnie dostarczać do lokalnych PSZOK-ów, czyli Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Od czasu do czasu gminy wraz ze współpracującymi z nimi firmami wykonującymi wywóz śmieci, organizują też bezpośredni odbiór odpadów – zgodnie z harmonogramem podanym do publicznej wiadomości.

Mieszkańcy domów jednorodzinnych zazwyczaj proszeni są o wystawienie odpadów w pobliżu posesji i skontaktowanie się z miejscowym zakładem komunalnym. W przypadku mieszkańców domów wielorodzinnych składowanie odpadów wielkogabarytowych odbywa się w ustalonym miejscu – w pobliżu kontenerów na odpady mieszane.

W niektórych gminach praktykuje się również podstawianie specjalnych kontenerów w miejscach zlokalizowanych w porozumieniu ze spółdzielniami i wspólnotami mieszkaniowymi, dzięki czemu nie dochodzi do nieporozumień w kwestii właściwego umiejscowienia pojemników. Aby zwiększyć efektywność usług, kontenery pozostają na miejscu średnio 2, 3, 4 dni.

Pamiętajmy, że chodzi o odpady duże, a więc np. meble i inny sprzęt domowy. Najwygodniejszym rozwiązaniem dla wszystkich zainteresowanych stron będzie wystawienie odpadów we wskazanym miejscu wieczorem dnia poprzedzającego termin odbioru.

Częstotliwość odbioru odpadów wielkogabarytowych

Kwestie te są rozstrzygane indywidualnie przez każdą gminę. Przykładowo – w Warszawie wywózka takich śmieci odbywa się raz w miesiącu, w innych gminach, również w największych miastach, funkcjonują systemy bazujące na liczbie budynków, przykładowo we Wrocławiu – odpady wielkogabarytowe odbierane są co najmniej raz na sześć miesięcy w budynkach do czterech lokali.

Nie wszystko co jest odpadem wielkogabarytowym może trafić do PSZOK-u

Zastanawiamy się czego możemy się pozbyć w łatwy sposób czyli po prostu dostarczyć do najbliżej zlokalizowanego Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych? Jest kilka istotnych wyłączeń. Najmniejszy problem stanowią meble – to zdecydowanie najczęstszy odpad wielkogabarytowy.

Nie zawsze jesteśmy natomiast pewni jak zorganizować np. wywóz gruzu.

Kwestia ta przedstawia się inaczej w przypadku materiałów budowlanych, które pozostają po remoncie domu (wykonanym samodzielnie) inaczej – jeśli prace są realizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Niewielkie ilości odpadów, pochodzących bezpośrednio z gospodarstw domowych, można składować w PSZOK-ach. Chodzi o: odpady betonowe, ceramiczne, ceglane i gruz betonowy.

Większe ilości tego rodzaju materiałów, będące wynikiem prowadzenia działalności gospodarczej, nie mogą być oddawane do tego rodzaju punktów. W takim przypadku należy zamówić popularny worek typu „big bag” albo kontener i skorzystać z usług firmy specjalizującej się w odbiorze gruzu i innych odpadów. Średnia cena takiej usługi (worek + wywóz) to ok. 100 złotych, w zależności od regionu kraju.

Specyficznym rodzajem śmieci poremontowych są drzwi i okna. Pamiętajmy, że nie mogą one trafiać do kontenerów na odpady wielkogabarytowe, ze względu na możliwość zranienia osób je wywożących. Ramy muszą być najpierw pozbawione szyb, które, z kolei nie mogą trafić do „zwykłych” kontenerów na szkło, nie nadaje się ono bowiem do recyklingu.

I na koniec jeszcze jedna uwaga – pamiętajmy – choć zużyte, zepsute pralki, lodówki czy telewizory również nie należą do odpadów niewielkich rozmiarów, to w żadnym wypadku nie można tego typu sprzętu (elektrycznego) traktować jak zwykłych śmieci. W każdej gminie funkcjonują specjalne kontenery na elektrośmieci, ponadto prowadzone są również bezpłatne zbiórki w podanych do wiadomości publicznej terminach. Gminy współpracują w tym zakresie ze specjalistycznymi firmami.