Pomylenie szczawika z koniczyną jest jednym z bezpiecznych błędów/zdj.Canva
Podobieństwo w świecie roślin bywa niesamowite. Niemal bliźniacze rośliny dające się rozróżnić po jednym szczególe lub w konkretnej fazie wzrostu. W większości przypadków porównywalność ta może okazać się zgubną pułapką
Serduszkowa koniczynka
W lasach można spotkać żywozielone niewielkie roślinki przypominające wyglądem koniczynę. Na szczycie „łodyżki” widnieją zebrane po trzy listki kształtu serduszek. Mało wprawne botanicznie oko uzna, że natknęło się na popularną koniczynę.
Ta charakterystyczna roślina to szczawik zajęczy (Oxalis acetosella). Jest często spotykany na leśnych szlakach, gdzie porasta runo. Lubi kwaśne środowisko, dlatego znajdziesz go na mchach i w okolicy próchniejących pniaków.
Liść koniczyny białej (Trifolium repens) charakteryzuje się podobną posturą. Długie ogonki liściowe wychodzące z płożącej się po ziemi łodygi, a na ich szczytach spoczywają zazwyczaj trzy odwrotnie jajowate listki. Mogą być one kształtu bardziej owalnego lub jajowatego. Zdarza się też, że zewnętrzna część jest szeroka i delikatnie wcięta, przypominając zarys serduszka.
Jak odróżnić szczawik od koniczyny?
Rośliny te łatwo odróżnić po kwiatach. Koniczyna ma charakterystyczne, białe główki kwiatowe, a szczawik ma drobne kielichowe kwiatki o pięciu płatkach i białej lub różowej barwie. Kwiaty mogą mieć również barwę żółtą w przypadku szczawika żółtego (Oxalis stricata).
Kiedy przyjrzysz się bliżej obu roślinom, również tutaj zauważysz subtelne różnice. Liść szczawika jest całkowicie zielony o gładkim brzegu, a liść koniczyny posiada jasną plamę w kształcie podkowy i ząbkowany brzeg.
Liście koniczyny mają charakterystyczny wzorek/ zdj. Canva
Obie rośliny są jadalne. Wykorzystuje się je nawet w ziołolecznictwie.
Zobacz koniecznie:
Ciekawostki ze świata roślin. 5 faktów, o których być może słyszałaś
Baldaszkowate – podejrzana rodzina
Baldaszkowate, inaczej selerowate (Apiaceae) to rodzina roślin, wśród której znajdziemy dużo trucicieli, ale też rośliny jadalne. Jak to na krewnych przystało poszczególne gatunki są do siebie bardzo podobne i laikowi ciężko jest je rozróżnić.
Do jadalnych przedstawicieli należą m.in. marchew, pietruszka, seler korzeniowy i naciowy, pasternak, fenkuł czy lubczyk. Pośród trujących barbarzyńców mamy rozsławiony barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi), szalej jadowity (Cicuta virosa) oraz szczwół plamisty (Conium maculatum).
Gatunki te rozróżniamy na podstawie ich cech charakterystycznych, jednak na pierwszy rzut oka wyglądają niemalże identycznie.
W przypadku szczwołu należy zwrócić uwagę na łodygi, które mają charakterystyczne fioletowe plamy. Barszcz Sosnowskiego jest potężną rośliną zielną dorastającą nawet do 4 m wysokości. Pokryty jest gęstymi włoskami i ma duże liście w porównaniu do innych gatunków dzikich selerowatych. Szalej jadowity to gatunek nadwodny o stosunkowo dużych liściach, grubej łodydze i kłączu.
Mylący bracia
Każdy z tych niebezpiecznych gatunków najczęściej bywa mylony ze swoim nieco innym „odpowiednikiem”.
Szalej jadowity niektórym może przypominać podagrycznik, który chwastożercy zbierają do wiosennych sałatek. Oba gatunki rosną jednak w nieco innym środowisku. Spotykany na przydrożach podagrycznik nie urośnie na nadwodnym terenie szaleju. Do różnic w wyglądzie zaliczyć możemy również wygląd ich liści. U podagrycznika liście są podwójnie trójlistkowe, z największym środkowym listkiem. Szalej ma liście 2- lub 3-krotnie pierzastosieczne.
Barszcz Sosnowskiego zanim zdąży dorosnąć swoich pokaźnych rozmiarów może przypominać jadalny barszcz zwyczajny. Gatunki najłatwiej rozróżnić po wielkości liści i grubości łodyg. U tego drugiego będą one dużo mniejsze. Liście maksymalnie do 50 cm długości, łodygi o średnicy 2-3 cm ułożone równolegle. Barszcz Sosnowskiego ma liście nawet do 1 m długości i fioletowo nakrapianą łodygę do 10 cm średnicy. Jego pędy rozgałęziają się na zewnątrz. Warto również zwrócić uwagę na kwiatostany, które u barszczu Sosnowskiego pojawiają się już w czerwcu i osiągają rozmiary nawet do 80 cm szerokości. Kwiaty drugiego gatunku są dużo mniejsze (kilkanaście cm) i zakwitają w lipcu.
Może cię zainteresuje:
3 niebezpieczne piękności w świecie roślin
Szczwół bywa mylony z trybulą leśną. Rozpoznamy go po fioletowych plamach widocznych na łodydze. W jego obrębie roznosi się nieprzyjemny „mysi” zapach. Opowiada na swoim kanale polski botanik Łukasz Łuczaj.
Smaczne danie czy ostatnia wieczerza?
Sezon grzybowy trwa, a w głowach zaczyna rodzić się pytanie: „Kania to, czy sromotnik”?
Jednymi z najczęściej mylonych grzybów są kanie. Pyszne kapelusze o delikatnym, lekko orzechowym smaku można spotkać już w lipcu. Zapanierowane w chrupiącej bułce tartej i usmażone na rozgrzanym maśle rozpieszczają nasze podniebienia. Oczywiście pod warunkiem, że podczas zbioru nie dopuściliśmy się fatalnej pomyłki.
Wbrew powszechnie panującej opinii grzyby te nietrudno rozróżnić. Przed zbiorem i konsumpcją zdecydowanie warto przyjrzeć im się bliżej. Istnieje kilka podstawowych cech, które pomogą określić oba gatunki i uniknąć śmiertelnego błędu.
Czubajka kania. Cechy charakterystyczne to ruchomy pierścień w kształcie kryzy i czubek na kapeluszu/ zdj. Canva
Sprawdź też:
Kalendarz przetworów, czyli szykujemy domowe przetwory na zimę
Kania, a muchomor sromotnikowy – jak rozróżnić?
Wybierając się na kaniowe łowy zapamiętaj jej cechy charakterystyczne.
- Pierścień na trzonie kani jest jak kryza i można go swobodnie przesuwać.
Ten występujący u muchomora sromotnikowego z wyglądu przypomina zwisającą falbanę i jest nieruchomy. - Kapelusz kani jest beżowo-brązowy, ciemno nakrapiany z charakterystycznym czubkiem na szczycie. Jego powierzchnia jest chropowata i postrzępiona. Blaszki są szerokie i beżowe.
Muchomor sromotnikowy jest gładki, jasno zielony, oliwkowy lub żółtawy i spłowiały. Blaszki wąskie i białe. - Trzon kani beżowo-brązowy z charakterystycznym zygzakowatym wzorem. W środku pusty.
Sromotnik ma biało-żółtawy i gładki, pełny w środku trzon o bulwiastej podstawie otoczonej odchodząca pochewką. - W kanii między blaszkami, a trzonem jest luka w efekcie czego można z łatwością oddzielić go od kapelusza.
W sromotniku przerwa nie występuje. Pozbywając się trzona będziemy wyrywać blaszki.
Przedstawione w tekście przykłady oparte zostały o literaturę naukową i strony takie, jak wikipedia.org, lukaszluczaj.pl, atlas.roslin.pl, grzyby.pl.
Pamiętaj, aby nigdy nie zrywać roślin i grzybów, co do których nie jesteś pewna.
