Powtarzający się ból gardła wiosną i latem ‒ jakie mogą być przyczyny ?

Ból gardła przy przełykaniu to nie tylko objaw chorób sezonowych. Dolegliwości gardłowe pojawiają także latem, gdy błonę śluzową podrażni suche, gorące powietrze (podczas egzotycznych wakacji) lub alergeny (zwłaszcza pyłki traw, które utrzymują się ponad 3 miesiące). Powtarzający się ból gardła, utrudniający przełykanie, może ponadto świadczyć o chorobach: niedoczynności tarczycy, cukrzycy czy awitaminozie, jak również nowotworach

Ból przy przełykaniu ‒ częsta dolegliwość

Gardło, które należy równocześnie do dwóch układów: pokarmowego i oddechowego, jest podwójnie narażone na działanie szkodliwych czynników. Pochodzą one zarówno z powietrza, jak i pożywienia. Ludzki organizm został jednak tak stworzony, by mógł się przed nimi bronić. Drzewo oddechowe wyściela błona śluzowa, która pełni funkcje ochronne. Ponieważ jednak jest stale drażniona różnego rodzaju substancjami (stałymi, wodnymi, płynnymi), w niesprzyjających warunkach może łatwo ulec podrażnieniu, poddać się zakażeniu i bronić, wywołując lokalny stan zapalny oraz towarzyszące mu objawy. Ból przy przełykaniu jedzenia to tylko jeden z nich. Rodzaj dolegliwości i czas ich utrzymywania się to ważna wskazówka, pozwalająca rozpoznać chorobę, a więc również skutecznie ją zwalczyć.

Ból gardła przy przełykaniu ‒ angina, alergia, aklimatyzacja

Ból gardła przy przełykaniu śliny najczęściej utożsamiamy z anginą. To choroba o dwojakiej etiologii. W zdecydowanej większości przypadków wywołują ją wirusy, których nasilenie zauważa się zwłaszcza wczesną wiosną oraz na przełomie jesieni i zimy. Wówczas odporność osłabiają zmienne temperatury, trudniejsze niż latem warunki atmosferyczne i mniejsza ilość słońca, czyli źródła witaminy D. Wirusowe zapalenie gardła, nazywane potocznie anginą wirusową, wywołuje ból przy przełykaniu, osłabienie, gorączkę.

Podobne objawy pojawiają się przy anginie ropnej ‒ chorobie o etiologii innej niż wirusowa. Za anginę ropną odpowiedzialne są bakterie, przede wszystkim paciorkowce Streptococcus pyogenes, które atakują przez cały rok, także w środku lata. Te bakterie ropotwórcze przenoszą się drogą kropelkową. Potrafią przetrwać w środowisku do 15 dni, zwłaszcza w wilgotnych warunkach (uwaga na baseny i sauny!). Szacuje się, że bezobjawowe nosicielstwo S. pyogenes występuje u 5% zdrowych osób dorosłych i nawet do 20% dzieci w wieku szkolno-przedszkolnym. Dlatego miejscem zakażeń często są placówki oświaty, centra handlowe, a także hotele i ośrodki rekreacyjne ‒ słowem, wszystkie obszary skupiające tłumy ludzi.

Jednak ból gardła powracający wiosną i latem nie zawsze wiąże się z infekcją. Bolesność przy przełykaniu śliny mogą powodować też alergeny, na których obecność skarżymy się zwłaszcza latem. Pyłki roślinne przedostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem. Za sprawą ruchów rzęsek nabłonka oddechowego przemierzają drogę przez cały układ oddechowy aż do żołądka. W trakcie takiej podróży napotykają komórki immunokompetentne, które jeśli dostrzegą w cząstkach alergenów zagrożenie, zaczynają je zwalczać. Alergiczne zapalenie gardła coraz częściej ma charakter choroby sezonowej. W dzisiejszym świecie uczula nas coraz więcej. Jednocześnie my sami stajemy się bardziej wrażliwi i podatni na działanie różnego rodzaju związków chemicznych. Alergia, niegdyś tak rzadka, obecnie staje się problemem powszechnym, z powodu którego uskarża się coraz więcej osób. Bo też alergia, wywołująca ból gardła przy przełykaniu, nieżyt nosa i cieknący katar, potrafi być prawdziwym utrapieniem.

Ból przy przełykaniu to skutek podrażnienia błony śluzowej gardła. Oprócz chorobotwórczych drobnoustrojów i alergenów, śluzówkę uszkadzają również inne czynniki ‒ suche, gorące powietrze, tak samo jak to zimne, pochodzące z klimatyzacji, dym tytoniowy i inne lotne związki organiczne, nadużywany alkohol. Wysuszona śluzówka jest bardziej podatna na rozwój zakażeń w obrębie całego drzewa oskrzelowego. Wiedzą o tym najlepiej osoby, których narzędziem pracy jest głos – nauczyciele, artyści.

Ból migdałka i ból przy przełykaniu ‒ gardłowe objawy różnych chorób

Ból gardła przy przełykaniu może być zwykłą infekcją wirusową lub objawem alergii. Nie musi oznaczać niczego złego. Jednak gdy często powraca, lokalizuje się po jednej stronie, towarzyszą mu inne, niepokojące dolegliwości, należy wzmóc czujność i skonsultować się z lekarzem.

Powracający ból gardła pojawia się w przebiegu cukrzycy. Podwyższony poziom cukru we krwi przynosi zupełnie nieoczywiste objawy. Wśród nich – suchość w ustach i ciągłe uczucie pragnienia, ból gardła przy przełykaniu, przewlekłe zmęczenie, senność. Takie objawy mogą świadczyć też o niedoczynności tarczycy, menopauzie, chorobach serca – stąd konieczność wykonania szczegółowych badań. Podstawowym z nich jest morfologia. Może się okazać, że dolegliwości gardłowe wskazują na awitaminozę lub anemię. Istotny jest również sam wywiad medyczny, podczas którego wyjaśni się, że chrypka czy ból przy przełykaniu jest tylko skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków (np. obniżających ciśnienie krwi).

Samemu trudno wyrokować o stanie własnego zdrowia. Aby rozpoznać chorobę, potrzeba rozległej, specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Dlatego też, gdy pojawiają się subiektywne objawy, które utrzymują się przez kilka dni, co jakiś czas powracają, a szczególnie, kiedy mają charakter jednostronny, umówmy się na wizytę w przychodni. Ból przy przełykaniu śliny po prawej stronie (lub lewej) może wskazywać na rozwijający się nowotwór. Raka, tak samo jak wiele innych groźnych chorób, daje się dziś skutecznie pokonać, jednak liczy się czas. Im wcześniej rozpocznie się diagnostykę i leczenie, tym większe szanse na wyzdrowienie. Najgorsze, co możemy zrobić, to zbagatelizować pierwsze objawy. Ból gardła pojawia się w przebiegu chorób, zarówno tych łatwych do pokonania, jak i znacznie trudniejszych. Warto więc mieć się na baczności, a w razie konieczności od razu iść do lekarza!

Źródło: materiał Partnera MK