Bez magnezu nie ma życia

Magnez jest pierwiastkiem chemicznym występującym naturalnie w skorupie ziemskiej, w postaci różnego rodzaju minerałów. Magnez występuje również w żywych organizmach, gdzie spełnia wiele ważnych fizjologicznych funkcji. Na przykład w roślinach magnez jest niezbędnym składnikiem chlorofilu – barwnika, który bierze udział w fotosyntezie, a więc w produkcji tzw. energii pierwotnej.

Dzięki magnezowi nasz organizm jest w stanie wyprodukować niezbędną dla niego energię / fot. fotolia

W skład budowy dorosłego człowieka wchodzi 20-30 g magnezu. Bez magnezu nasz organizm nie mógłby między innymi produkować niezbędnej dla niego energii, nasze mięśnie byłyby w stanie permanentnego skurczu, a nasz organizm nie regulowałby zawartości cholesterolu we krwi. Jony magnezu regulują w naszym ciele ponad 300 różnych reakcji biochemicznych, głównie jako kofaktory enzymów (związki chemiczne niezbędne enzymom do działania). Jony magnezu odgrywają też ważną rolę w procesach w których generowane jest i zużywane ATP będące głównym przekaźnikiem energii w naszym organizmie.

Magnez w naszym ciele

Magnez jest drugim pierwiastkiem co do zawartości w naszym organizmie oraz czwartym w kolejności najczęściej występującym dodatnio naładowanym jonem. W obrębie naszego ciała pierwiastek ten ma wpływ na setki procesów biochemicznych. Najlepiej przyswajalną dla nas formą magnezu jest chlorek magnezu. Jest on rozpuszczalny w wodzie dzięki czemu łatwo dysocjuje (powstają jony magnezu) co ma pozytywny wpływ na szybkość jego wchłaniania. Magnez jest makroelementem, który w przeciwieństwie do pierwiastków śladowych jest niezbędny w naszym ciele w stosunkowo dużych ilościach. Ważne jest abyśmy pamiętali o uzupełnianiu magnezu w naszej diecie, ze względu na duże zapotrzebowanie organizmu na ten pierwiastek. Magnez dostarczany jest przez nas wraz z jedzeniem czy suplementami, takimi jak Magne B6. Należy jednak pamiętać, że nie każda postać magnezu jest tak samo dobrze przyswajalna. Magnez przyjmujemy w postaci związków magnezu, a w naszym organizmie jest uwalniany i występuje w postaci jonów magnezu Mg2+ (kationów). Kationy magnezu występują między innymi w strukturze kości, ale jednak najważniejszą rolę pełnią wolne regulacji wielu procesów w organizmie w postaci wolnych jonów.

Magnez reguluje aktywność enzymów w naszym organizmie

Magnez, jak już wcześniej wspomniano, jest niezbędnym elementem do prawidłowego funkcjonowania ponad 300 reakcji biochemicznych w których kluczową rolę odgrywają różnego rodzaju enzymy. Podobnie jak większość witamin, magnez odgrywa głównie rolę regulacyjną. Pozwala on na prawidłowe funkcjonowanie enzymów i pozwala na prawidłowy przebieg wielu reakcji chemicznych w organizmie. Enzymy są niezbędne w naszym organizmie – przykładowo w normalnych warunkach, aby doprowadzić do trawienia cukrów w przewodzie pokarmowym niezbędna byłaby wysoka temperatura oraz bardzo kwasowe środowisko – jednak dzięki obecności enzymów proces ten odbywać się może w znacznie łagodniejszych warunkach. Enzymy do swojego prawidłowego funkcjonowania potrzebują kofaktorów, które odpowiadają za regulację ich funkcji. Te kofaktory odpowiadają za aktywację lub inaktywację enzymów w zależności od warunków. Magnez jest jednym z najczęściej występujących kofaktorów. Jest on niezbędny do procesów takich jak rozkład glukozy czy tłuszczy, produkcja białek, enzymów, syntezy DNA oraz RNA. Bez obecności kofaktorów reakcje przeprowadzane przez enzymy mogą wymknąć się organizmowi spod kontroli powodując różnego rodzaju zaburzenia homeostazy.

Magnez jako ogniwo do pozyskiwania energii przez organizm

Magnez jest niezbędnym składnikiem do procesów pozyskiwania energii, które zachodzą w mitochondriach ( elementy znajdujące się wewnątrz każdej naszej komórki odpowiedzialne za wytwarzanie energii). Nośnikiem energii w naszym organizmie jest związek ATP – adenozynotrifosforan, który posiada duży potencjał energetyczny dzięki występowaniu w jego strukturze wiązań, których rozpad powoduje uwolnienie energii w nich zgromadzonej. Energia jest niezbędna w organizmie do wszystkich biologicznych procesów takich jak podziały komórek czy transport różnego rodzaju substancji do ich wnętrza. Mitochondria odpowiadają za syntezę ATP przekształcając w ten związek substancje energetyczne takie jak glukoza czy kwasy tłuszczowe. Bez obecności odpowiednich ilości magnezu substancje, które dostarczamy naszemu organizmowi nie mogą być przekształcane w funkcjonalne dla organizmu jednostki energetyczne. Dodatkowo najczęściej występującą formą ATP i taką która jest wykorzystywana jest MgATP – kompleks magnezu z ATP.

Magnez strażnik naszego DNA

Badania naukowe pokazują, że synteza DNA w naszym organizmie jest spowolniona przez niewystarczającą ilość magnezu. DNA jest kodem w którym zapisana jest informacja o wszystkich naszych białkach. W naszym organizmie stare komórki cały czas są zastępowane przez nowe. Różne typy komórek wymieniane są w różnym tempie. Bardzo ważne jest dla nas, aby struktura DNA pozostawała stabilna i aby nie dochodziło do jego mutacji, które mogłyby prowadzić do zaburzeń funkcjonowania komórek. Stabilność DNA w pewnym stopniu zależy od magnezu. Magnez nie tylko sam stabilizuje strukturę DNA, ale również jest on kofaktorem dla enzymów biorących udział w procesach naprawczych DNA, które uszkadzane jest poprzez mutageny pochodzące ze środowiska.

Dominika Jurkiewicz

O Autorze: Dominika Jurkiewicz, doktorantka w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego, pasjonatka nauki. Więcej artykułów jej autorstwa znajdzies na www.portalzdrowie.pl