Barolo – opowieść o winie, które potrzebuje cierpliwości
Sprawdź, dlaczego barolo uznawane jest za jedno z najlepszych win
Charakterystyczna dla barolo jest wysoka zawartość tanin i naturalna, wyrazista kwasowość / fot. własne Kondrat Wina Wybrane
Powstające wyłącznie z jednej odmiany winogron, w zacisznych wioskach Piemontu, Barolo uznawane jest za jedno z najlepszych (jeżeli nie najlepsze) włoskich win. Jego produkcja nie należy jednak do najłatwiejszych
Barolo – czerwone wino z kapryśnych winogron
Aby dobrze zrozumieć fenomen barolo, warto na początku przyjrzeć się winogronom, z których powstaje, czyli odmianie nebbiolo. Jest to szczep niezwykły – pełen charakteru niczym prawdziwa, włoska rodzina.
Winogrona nebbiolo to niewielkie, okrągłe owoce, które będąc w pełni dojrzałymi – pokryte są szaroniebieskim nalotem. Jest prawdopodobne, że stąd właśnie wzięła się nazwa tej odmiany („nebbia” oznacza po włosku „mgłę”). Inną sprawą jest bardzo późny zbiór tego szczepu – pod koniec października piemonckie wzgórza nierzadko otoczone są gęstym, mglistym całunem.
Nebbiolo, mimo późnego zbioru, jest szczepem najwcześniej owocującym. Przez niezwykle długi okres wegetacji jest on narażony na choroby oraz niezawiązanie się pąków kwiatowych, szczególnie w okresach deszczowych. Wilgoć powoduje też wyraźny spadek jakości dojrzałych owoców – z tego względu najlepsze roczniki wina barolo powstają prawie wyłącznie w latach suchych, z niewielkimi opadami. Ciepłe i suche lato przekłada się to też na przyjemniejsze taniny w winie.
producenci barolo starają się zachować równowagę pomiędzy tradycją a nowoczesności / fot. własne Kondrat Wina Wybrane
Wytrawne wino? Barolo idzie o krok dalej.
Mówiąc, że ilość wspomnianych tanin w barolo jest wysoka, to tak, jakby nie powiedzieć nic. Jedną z wizytówek tego niezwykłego, czerwonego wina są właśnie niezwykle wyraźne garbniki, orzeźwiająca kwasowość oraz charakterystyczny, ceglany kolor trunku, który jest charakterystyczny dla win z odmiany nebbiolo. Da się zauważyć także całkowitą klarowność wina, spotykaną także w alkoholu wyprodukowanym z odmiany pinot noir.
Niezwykle wysoka wytrawność oraz kwasowość wynika z tradycyjnej produkcji wina barolo. Polega ona na bardzo długim procesie maceracji owoców oraz przedłużonej fermentacji. Powoduje to, że zawarte głównie w skórkach substancje aromatyczne i garbniki przechodzą do płynu. Otrzymane świeże wino jest tak wyraziste, że potrzebuje minimum 3 lat dojrzewania w dębowych beczkach, by stać się zharmonizowanym, ciekawym trunkiem, pełnym zaskakujących nut smakowo-zapachowych.
Duża zawartość kwasów sprawia, że barolo ma bardzo wysoki potencjał leżakowania. Wina, które spędziły w beczkach minimum 5 lat, oznaczane są jako Riserva, lecz nic nie szkodzi na przeszkodzie, by trzymać je w drewnianych pojemnikach o wiele dłużej – 10, a nawet 30 lat.
Dwie twarze barolo – tradycyjna i nowoczesna
Charakterystyczna dla barolo wysoka zawartość tanin i naturalna, wyrazista kwasowość sprawia, że jest to wino bardzo wymagające, lecz dające wiele satysfakcji. Dojrzałe, dobrej jakości barolo zachwyca nutami róż, lukrecji, mięty, ale także smoły, białych trufli czy eukaliptusa.
Winiarze, zachwyceni charakterem tego trunku zapragnęli przybliżyć go szerszemu gronu amatorów, co w oczywisty sposób mogło przełożyć się na zysk. W tym celu grupa producentów postanowiła zmienić proces produkcji wina, co spowodowało „wojnę” i podział fanów na dwa środowiska – „tradycjonalistów” oraz „modernistów”. Ci pierwsi uważali, że jedyne prawdziwe barolo to wino produkowane z zachowaniem długiego okresu maceracji i leżakowane bardzo długo, w dużych, dębowych beczkach. Zwolennicy nowoczesnego podejścia skrócili natomiast czas kontaktu soku winogronowego ze skórkami i znacząco zredukowali długość fermentacji. Gotowe, świeże wino zaczęli umieszczać nie w dużych beczkach, lecz niewielkich baryłkach ze świeżego dębu, co znacząco przyspieszało proces dojrzewania wina.
Obecnie producenci barolo starają się zachować równowagę pomiędzy tradycją a nowoczesnością, stosując zaawansowane metody fermentacji i leżakowania z zachowaniem najwyższych standardów higieny. Nie ma pomiędzy nimi nienawiści, a co najwyżej zdrowa konkurencja – wyrazista, niczym samo pyszne wino.
