Agnieszka Holland, Karski i wolność!
Nagroda Wolności im. Jana Karskiego w tym roku dla Agnieszki Holland za aktywną działalność na rzecz demokracji i praw człowieka!
Nagroda Wolności im. Jana Karskiego powędrowała w tym roku do Agnieszki Holland za aktywną działalność na rzecz demokracji i praw człowieka na scenie politycznej, społecznej i kulturalnej. Laureatka odebrała wyróżnienie z rąk Lee A. Feinsteina, ambasadora USA w Polsce (4 czerwca 2012 roku).
Agnieszka Holland odbiera nagrodę im. Jana Karskiego
Ambasador uzasadnił tegoroczny wybór słowami: „Filmy Agnieszki Holland odnoszą się do złożonych kwestii dotyczących Holokaustu. Jej dzieło oddaje hołd tym, którzy zginęli, i zwykłym ludziom, którzy podejmowali wielkie ryzyko, by ocalić swoich sąsiadów”.
ZOBACZ, dlaczego Agnieszka Holland płakała na premierze filmu „W ciemności”
Historia Leopolda Sochy opowiedziana w filmie W ciemności, ukrywającego i wspierającego grupę uciekinierów z getta, jest oparta na zdarzeniach, które miały miejsce we Lwowie podczas II wojny światowej. Lee A. Feinstein argumentował, że „(…) zapoznając miliony ludzi z prawdziwą historią, Holland kontynuuje dzieło Jana Karskiego, który mówił prawdę w czasach, kiedy nieliczni byli skłonni słuchać.”
Odbierając nagrodę Agnieszka Holland podkreśliła inspirujący wpływ bohaterskiej postawy Karskiego na jej własną wizję odwagi oraz ogromne znaczenie jego dziedzictwa nie tylko dla Polski, ale także dla innych narodów. Ambasador dodał, iż film Agnieszki Holland „jest pełen nadziei, ponieważ pokazuje, że zwyczajni ludzie potrafią czynić niezwykłe rzeczy. Dzięki temu widzimy, że każdy z nas jest zdolny się rozwijać i potrafi się zmieniać. A bez tej nadziei naprawdę bylibyśmy w ciemności. Podczas uroczystego wręczenia nagrody Agnieszka Holland przyznała, iż „żadną nagrodą nie była tak wzruszona i nie czuła się tak uhonorowana jak tą nazwaną na cześć Jana Karskiego”.
Wśród gości znaleźli się między innymi Andrzej Wajda, Janusz Głowacki, Jacek Fedorowicz, Jolanta Kwaśniewska, Włodzimierz Cimoszewicz, Bogdan Borusewicz, Norman Davies, Sławomir Sierakowski, Agnieszka Grochowska, Andrzej Seweryn i Andrzej Chyra. Obecna była również Kaya Mirecka-Ploss, wieloletnia przyjaciółka Jana Karskiego.
W kwietniu bieżącego roku Jan Karski został pośmiertnie uhonorowany Medalem Wolności, najwyższym odznaczeniem cywilnym przyznawanym przez prezydenta Stanów Zjednoczonych. W roku 1942 ówczesny polski dyplomata jako pierwszy złożył aliantom raport dotyczący eksterminacji Żydów w okupowanej przez nazistów Polsce. Dla zdobycia informacji ryzykował życie, dwukrotnie przenikając do warszawskiego getta i do obozu przejściowego w Izbicy. Raportu Karskiego wysłuchał osobiście prezydent Franklin Delano Roosevelt. Choć już w 1982 roku Karski został odznaczony medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, jego wkład w szerzenie wiedzy na temat Holokaustu przez długi czas pozostawał niedoceniony. Dopiero film Shoah autorstwa Claude’a Lanzmana z 1985 roku przybliżył szerszej publiczności rolę Karskiego w walce z Zagładą.
Nagroda im. Jana Karskiego jest przyznawana przez Ambasadę USA w Polsce od 2007 roku. Dotychczas otrzymali ją Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki, Barbara Skarga oraz Marek Edelman.