Agata Kornhauser-Duda czy Małgorzata Trzaskowska – która zwycięży „pojedynek”?
Agata Duda czy Małgorzata Trzaskowska?

Która z nich zostanie pierwszą damą – Małgorzata Trzaskowska czy Agata Kornhauser-Duda? / print screen / Instagram / Malgorzata Trzaskowska; Jakub Szymczuk / KPRP / prezydent.pl
Agata Duda czy Małgorzata Trzaskowska? Druga tura wyborów zbliża się wielkimi krokami. Oddając głos na prezydenta, wybieramy także pierwszą damę. Która kandydatka bardziej pasuje do tej roli? Jaka jest ulubiona pierwsza dama Polaków?
Określenie „pierwsza dama Rzeczypospolitej Polskiej” jest zwrotem zapożyczonym z języka angielskiego – first lady. W Polsce zwrot zaczął być używany dopiero za czasów III Rzeczypospolitej, gdzie w publikacji z 1993 roku zwrotem First lady III nazwano Danutę Wałęsę.
Ciekawe rozwiązanie zaproponowała Urszula Brzezińska-Hołownia (żona kandydata na prezydenta, Szymona Hołowni, który w pierwszej turze zajął trzecie miejsce – przyp. red.) w wywiadzie z Agnieszką Woźniak-Starak (NewOnce Radio). Pilotka myśliwca zasugerowała, że gdyby to jej mąż wygrał wybory, to ona starałaby się o tytuł nie pierwszej damy, ale pierwszej obywatelki.
W dwudziestoleciu międzywojennym żonę prezydenta nazywano po prostu panią prezydentową, od tamtego czasu funkcja małżonki głowy państwa nie uległa zmianie. Jest głównie reprezentacyjna – pierwsza dama ma za zadanie towarzyszyć mężowi podczas oficjalnych spotkań czy wystąpień. Nie posiada żadnych uprawnień politycznych, za pełnioną funkcję nie otrzymuje wynagrodzenia, nie odprowadzane są też jej składki na ZUS.
Wynagrodzenie pierwszych dam
Mimo wielu projektów, w tym dwukrotnie podjętych za rządów PiS prób przyznania pensji małżonce prezydenta, nie udało się doprowadzić sprawy do końca. Kwestia ta spotkała się z dezaprobatą Pałacu Prezydenckiego, w tym prezydenta Andrzeja Dudy, chociaż, jak twierdzi w rozmowie z Wirtualną Polską:
Moja żona nie oczekuje pensji, może sprawować funkcję honorowo, w pełni pro publico bono.
Kontrkandydat obecnego prezydenta, Rafał Trzaskowski, w czasie Areny Prezydenckiej powiedział, że jego żona powinna mieć opłacone ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a lata pracy wliczone do emerytury. Jego małżonka Małgorzata Trzaskowska także jest zdania, że pierwsza dama powinna otrzymać wynagrodzenie za swoją pracę.
Ulubione pierwsze damy

Jolanta Kwaśniewska / fot. Sebasstian Skalski
W czerwcu ukazały się wyniki badań prowadzonych przez IBRiS dla serwisu o2.pl – jaka jest ulubiona pierwsza dama Polaków? Na pierwszym miejscu z ogromną przewagą głosów znalazła się Jolanta Kwaśniewska, którą jako ulubioną pierwszą damę wskazało aż 48,1% Polaków. Kwaśniewska jako żona prezydenta prowadziła szeroko zakrojoną działalność społeczną – mówi się, że przez założenie fundacji Porozumienie bez barier cieszyła się większą popularnością, niż jej mąż. Dlaczego akurat fundacja? Pierwsza dama nie ma obowiązku rzucać pracy zawodowej – jest to w Polsce kwestia zwyczaju. Istnieje jednak przepis o ograniczeniu działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, który tyczy się także prezydenta i jego małżonki. Przyjęło się więc, że działalności podejmowane przez pierwsze damy są raczej charytatywne. Kwaśniewska słynęła także z wyczucia stylu, Polakom dała się pokochać za sumienność, ale i odwagę w wyrażaniu swoich myśli. Na trzecim miejscu znalazła się Maria Kaczyńska z wynikiem 16,6%, także podejmująca się wielu działań charytatywnych. Objęła patronat nad takimi akcjami jak Zakopane bez barier, została też odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Kluczem do sukcesu okazała się przede wszystkim aktywność pierwszych dam.
Agata Duda vs. Małgorzata Trzaskowska. Która będzie następna?
W nadchodzących wyborach o tytuł pierwszej damy będą rywalizować Agata Kornhauser-Duda i Małgorzata Trzaskowska, małżonki kandydatów na prezydenta RP Andrzeja Dudy i Rafała Trzaskowskiego. Agata Kornhauser-Duda dała się poznać w poprzedniej kadencji jako kobieta, reprezentująca kraj za granicą oraz biorąca udział w akcjach charytatywnych. Mimo iż jest krytykowana za brak zaangażowania (jest nazywana „Milczącą Pierwszą Damą”), we wspomnianych wyżej badaniach IBRiS – 20,6 proc. została uznana za drugą najpopularniejszą polską pierwszą damę. Swojego męża poznała jeszcze w liceum, na imprezie urodzinowej kolegi. To Andrzej Duda pierwszy zakochał się w obecnej pierwszej damie, jej odwzajemnienie sympatii zajęło nieco dłużej. Pod koniec trzeciej klasy liceum byli już parą, ślub wzięli będąc jeszcze na studiach. Agata Kornhauser-Duda rzadko decyduje się na wypowiadanie się na temat męża, co chętnie czyniły inne kobiety ubiegające się o miano pierwszej damy. W kwestii polityki bieżącej obrała strategię konsekwentnie milczącej. Nie można zarzucić jej braku aktywności, jednak brakuje jej wypowiedzi na tematy istotne dla Polaków, zwłaszcza dla Polek. Zupełnie niedawno założyła profil na Instagramie, gdzie na zdjęciach przedstawia główne filary kampanii męża – tradycję, rodzinę i wiarę. Pod obrazkami wypowiada się oficjalnie, zgodnie z poglądami swoimi oraz Andrzeja Dudy.
Małgorzata Trzaskowska prowadzi inną politykę niż Agata Kornhauser-Duda. Stara się pokazać jako rzeczniczka praw kobiet. Chce się zaangażować, nie tylko ocieplając wizerunek męża. Jak sama mówi, gdy pierwszy raz zobaczyła Rafała Trzaskowskiego pomyślała: O, to będzie mój mąż. On sam żartuje, że zrozumiał to dopiero przed ołtarzem. Dziś tworzą zgraną, jednomyślną parę. Jej konto na Instagramie – także utworzone niedawno – jest mniej oficjalne niż konto jej rywalki. Często zwraca się do odbiorców na ty, prezentując siebie – samą, z mężem, często też z innymi kobietami, tym samym pokazując, że chce spełniać swoje obietnice. Stara się nie odbiegać swoimi przekazami od poglądów męża – nie pokazuje się jako kobieta o tradycyjnych poglądach, a raczej jako niezależna i odważna. Ważna jest też dla niej walka z ociepleniem klimatycznym, ponieważ, jak mówi, mieszkając w dzieciństwie na Śląsku wie, jak ogromnym problemem jest smog. Choć nie miała jeszcze okazji zaprezentować się w roli pierwszej damy, zyskała już poparcie wielu kobiet.
Dlaczego wizerunek pierwszej damy w Polsce jest tak istotny? Na całym świecie wiarygodność polityków jest oceniania przez pryzmat ich życia rodzinnego. Partnerki lub partnerzy prezydentów/prezydentek są na świecznikach nie tylko podczas kampanii prezydenckiej, ale przez cały czas trwania kadencji. W przypadku żony prezydenta uwaga mediów jest najczęściej skupiona na ocenie stopnia angażowania się w projekty społeczne i… wyborach modowych.
Dla Małgorzaty Trzaskowskiej liczy się aktywność, a sama pierwsza dama jest czymś więcej niż „ozdobą” męża. Ona sama jako żona prezydenta chciałaby być głosem kobiet i twarzą walki o ich niezależność. Z tego, co mogliśmy zaobserwować, dla Agaty Kornhauser-Dudy bycie pierwszą damą to przede wszystkim zgodność z mężem a także reprezentatywność, przy jednoczesnym nie wzbudzaniu kontrowersji.
Sylwia Wołoch