5. Festiwal Miłosza „Piesek przydrożny”: Poezja podróży, poezja wygnania

Już 9 czerwca Kraków po raz kolejny stanie się miejscem wyjątkowego spotkania z poezją. 5. edycja Festiwalu Miłosza zgromadzi w Mieście Literatury UNESCO najwybitniejszych poetów z Polski i z zagranicy, twórców rozmaitych języków i światopoglądów, a także tłumaczy literatury, filozofów, intelektualistów, miłośników poezji. Jak co roku Festiwal odbędzie się pod tytułem zaczerpniętym z twórczości swego wybitnego Patrona. Punktem odniesienia dla tematyki tegorocznej edycji jest tytuł tomu poetyckiego Miłosza „Piesek przydrożny”, a także wieloznaczne, szerokie skojarzenia z podróżą. Festiwal potrwa do 12 czerwca 2016r.

Kraków odwiedzą m.in. Adonis (Syria i Francja), Breyten Breytenbach (RPA i Francja), Ashur Etwebi (Libia i Norwegia) Stefan Hertmans (Belgia), Michael Ondaatje (Sri Lanka i Kanada) i Olga Siedakowa (Rosja) / fot. materiały prasowe

„„Piesek przydrożny”, jedna z najbardziej osobistych książek poety, nie traci nic ze swojej świeżości: wędrówki, podróże, migracje – te dobrowolne i te naznaczone traumą wygnania czy ucieczki, to wyjątkowo bliskie współczesnemu człowiekowi problemy. O nich chcemy mówić na Festiwalu Miłosza, a poezja daje nam niepowtarzalną szansę na dotknięcie tego, co ważne.” – mówi Olga Brzezińska, Prezes Fundacji Miasto Literatury.
Podróżujemy wiele – czasem zmuszeni przez okoliczności, czasem wygnani z miejsca, w którym dojrzewaliśmy, czasem pędzeni ciekawością świata. Rozpoznajemy nowe przestrzenie, chłoniemy, ale i oswajamy to co obce. Nierzadko okazuje się także, że prawdziwe odkrycia czekają nas również tuż za zakrętem drogi, wyłaniają się zza najbliższych drzew. Taki właśnie jest „Piesek przydrożny” Miłosza – książka skupiona na tym co drobne, czy marginalne, czasem zupełnie niezauważane. Ale te okruchy codzienności, odkrycia zwyczajnej włóczęgi mogą się stać pretekstem do refleksji nad jednym z najistotniejszych doświadczeń współczesności. Bo mieści się w nim zarówno włóczęga, podróż, radość wielkich wakacji, jak i trauma wygnania, emigracja, przeprowadzka, bezdomność, konieczność szukania (nowej) ojczyzny. Ujawniają się skomplikowane związki człowieka z miejscem, a także z językiem – tematy obecne także w innych tekstach Noblisty: „Noty o wygnaniu” czy „Być emigrantem”.

Tak jak co roku goście Festiwalu – poeci polscy, a także twórcy z wielu części świata – będą czytać wiersze, w których na różne sposoby mierzą się z oswajaniem świata.

Wśród najważniejszych gości warto wymienić Michaela Ondaatje, laureata Nagrody Bookera za „Angielskiego pacjenta”, ale przede wszystkim (co sam uznaje za istotniejszą część swojej tożsamości i dorobku) wybitnego poetę, który już dawno zdobył pozycję klasyka. Festiwalową publiczność ucieszy na pewno przygotowana specjalnie na Festiwal pierwsza książkowa prezentacja poezji „Ondaatje w Polsce – Zbieracz cynamonu” (Znak, 2016).

W Krakowie będzie gościł także znany już uczestnikom Festiwalu Adonis, który łączy intensywną twórczość literacką (opublikował 23 tomy poetyckie) z zaangażowaniem politycznym i działalnością na rzecz kultury arabskiej. Po raz pierwszy w Polsce ukaże się tom jego poezji, zatytułowany „Witając wiatr i drzewa” (Anagram, 2016), który będzie miał premierę na Festiwalu.

Kolejny znakomity gość Festiwalu – Breyten Breytenbach to z kolei jeden z najbardziej cenionych twórców języka afrykanerskiego – pisarz, poeta, eseista i malarz. Jego sprzeciw wobec apartheidu kosztował go wyrok więzienia i wygnanie z ojczyzny. Trudno wymienić wszystkie nagrody literackie, które otrzymał – lista ważniejszych obejmuje ponad 30 pozycji.

Z Belgii przybędzie Stefan Hertmans, tworzący w języku niderlandzkim. Jego utwory, tłumaczone na wiele języków, są uznawane za arcydzieła poezji holenderskiej i flamandzkiej. Polskim czytelnikom znany z bestsellerowej powieści „Wojna i terpentyna”, tym razem da się poznać jako poeta w trakcie spotkań autorskich i dzięki pierwszemu wyborowi wierszy w języku polskim, przygotowanemu z okazji Festiwalu przez wydawnictwo Marginesy (2016).

Olga Siedakowa, wybitna poetka i tłumaczka poezji europejskiej, laureatka Nagrody im. Władimira Sołowjowa, zaprezentuje swoją twórczość w języku rosyjskim, który wielu uważa za wyjątkowo stworzony dla poezji. Dzięki przygotowywanej książce z polskimi tłumaczeniami (Kolegium Europy Wschodniej, 2016) uczestnicy Festiwalu będą mieli okazję spotkać się z kulturą rosyjską i językiem Wielimira Chlebnikowa, do którego nawiązuje pisarka.

Ostatni z zagranicznych gości Festiwalu, Ashur Etwebi to jeden z najbardziej znanych libijskich poetów i pisarzy, organizator życia kulturalnego w Libii po upadku reżimu Muammara Kadafiego oraz współorganizator festiwali literackich. Etwebi przebywa obecnie w Trondheim w ramach programu ICORN (którego częścią jest także Kraków), stworzonego z myślą o pisarzach prześladowanych w kraju swojego pochodzenia. Jego obecność na Festiwalu podkreśli również tom poetycki przygotowywany przez Instytut Mikołowski specjalnie z tej okazji.